Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Rijksarchief te Louvain-la-Neuve

Texte petit  Texte normal  Texte grand

Contact:

Rue Paulin Ladeuze, 16
1348 Louvain-la-Neuve
  Hoe te bereiken ?

T : 010 23 00 90
archives.louvain-la-neuve@arch.be

Openingsuren:

  Bekijk hier alle sluitingsdagen

28/11/2024
Einde van de zoekomgeving SEARCH

In de week van 16 december 2024 wordt de zoekrobot “Archiefinventarissen” in de nieuwe zoekomgeving AGATHA gelanceerd. Deze vervangt de zoekrobot “Zoeken in archieven” uit de oude zoekomgeving SEARCH

Opgelet: op 23 december 2024 wordt de oude zoekomgeving SEARCH (https://search.arch.be/) volledig gedeactiveerd. Gebruikers die toch naar de oude zoekwebsite surfen, zullen automatisch naar AGATHA worden doorgestuurd.

19/11/2024 - Archiefbeheer
Zuurvrije archiefomslagen en -dozen: prijzen geïndexeerd

Wegens veranderende marktomstandigheden en inflatie zijn de prijzen van zuurvrije archiefomslagen en -dozen gewijzigd. Offertes en bestelbonnen tot op datum van 19 november 2024 blijven geldig. We doen er tevens alles aan om het huidige stockgebrek zo snel mogelijk op te lossen.

09/07/2024

Sinds 1 juli is Xavier Jacques-Jourion aan de slag als algemeen directeur van het Rijksarchief. Tijd voor een korte voorstelling! 

11/06/2024 - Onderzoek - Digitalisering

Het Rijksarchief neemt een grote stap om de online raadpleging van zijn archieven te faciliteren. Op AGATHA, de nieuwe zoekwebsite van het Rijksarchief, krijgen 4 verschillende zoekomgevingen onderdak. De rode draad? Jou helpen bij je archiefonderzoek, in een hedendaagse en performante zoekomgeving.

31/05/2024
Xavier Jacques-Jourion benoemd als algemeen directeur

Xavier Jacques-Jourion is officieel benoemd als opvolger van Karel Velle als algemeen directeur en gaat vanaf 1 juli 2024 van start in zijn nieuwe functie. Tot die datum blijft Pierre-Alain Tallier algemeen rijksarchivaris ad interim.

05/02/2024

Op maandag 5 februari nam het Rijksarchief tijdens een feestelijke academische zitting na ruim 18 jaar afscheid van Karel Velle als Algemeen Rijksarchivaris. Zowel het personeel van alle Rijksarchiefvestigingen als tal van vertegenwoordigers van het Federaal Wetenschapsbeleid en van partnerinstellingen uit binnen- en buitenland, vrienden en familie tekenden present en gaven Karel Velle een bijzonder hartelijk afscheid. 

23/06/2023 - Divers
Huidige inventarissen van de gedigitaliseerde parochieregisters en registers van de burgerlijke stand vanaf 17 juli 2023 offline

OPGELET! Zes maanden na de lancering van onze nieuwe genealogische website, op maandag 17 juli 2023, zullen zoals aangekondigd de huidige inventarissen (geordend per provincie en gemeente) van de gedigitaliseerde parochieregisters en registers van de burgerlijke stand offline worden gehaald. De gedigitaliseerde registers zijn vanaf dan enkel via de nieuwe genealogische website raadpleegbaar. Concreet betekent dit dat de huidige URL’s zullen verdwijnen. 

09/06/2023 - Evenementen
Internationale Archiefdag 2023 - Waarom digitaliseert het Rijksarchief niet alles?

Op 9 juni is het Internationale Archiefdag: hét moment om eens stil te staan bij een vraag die we héél vaak krijgen… Waarom digitaliseert het Rijksarchief niet alles? Ontdek in deze video onze drie antwoorden!

23/05/2023 - Publicaties
Jaarverslag 2022: de realisaties en uitdagingen van het Rijksarchief als 'collectief geheugen van België'

Ook wie ziende blind is, kan er niet omheen: de maatschappelijke betekenis van archieven groeit. Dat blijkt onder meer uit een toename van het aantal parlementaire vragen over onze werking, maar er zijn nog tal van andere factoren. Ontdek ze in het jaarverslag 2022: een bloemlezing van de uiteenlopende activiteiten van het Rijksarchief. Onze taken zijn divers, maar bevatten tegelijk een rode draad: het beschikbaar maken van zoveel mogelijk betrouwbare informatie voor zoveel mogelijk mensen. Dat is het streefdoel van alle 272 medewerkers, of ze nu voor of achter de schermen werken. Samen zorgden ze voor de verwerking van meer dan 12 km nieuwe archieven, wat het totaal op ruim 385 km beheerd analoog archief brengt. Meer dan 5,5 km archief werd raadpleegbaar gemaakt via inventarissen en andere archieftoegangen. Tijdens meer dan 2 miljoen bezoeken aan onze online zoekomgeving werden meer dan 100 miljoen pagina's geconsulteerd. Maar 2022 bracht ook (nieuwe) uitdagingen en bezorgdheden met zich mee. 

17/01/2023 - Digitalisering - Divers

Goed nieuws voor doorwinterde genealogen en al wie op zoek wil gaan naar sporen van zijn of haar voorouders: de nieuwe website met de genealogische bronnen van het Rijksarchief staat online! De zoekrobot bevat ruim 38,6 miljoen pagina's met geboorte-, doop-, huwelijks-,  overlijdens- en begrafenisakten  evenals de tienjarige tafels voor heel België. Alle bronnen zijn gratis raadpleegbaar. We hopen dat deze langverwachte lancering alle verwachtingen inlost!

05/09/2022 - Divers
Wijzigingen op til voor de raadpleging van genealogische bronnen

In het kader van de lancering van een nieuwe genealogische zoekwebsite in het najaar van 2022 zullen bepaalde gedigitaliseerde parochieregisters of registers van de burgerlijke stand tijdelijk niet beschikbaar zijn. Zes maanden na de lancering van deze nieuwe website zullen de huidige inventarissen in de zoekrobot (geordend per provincie en gemeente) offline worden gehaald. De gedigitaliseerde registers zullen dan nog enkel via de nieuwe genealogische website raadpleegbaar zijn. Concreet betekent dit dat de huidige URL’s op termijn zullen verdwijnen. Heb je links naar deze registers verwerkt in een stamboom of op een website? Dan zullen deze na de lancering van de nieuwe website aangepast moeten worden. We doen er alles aan om de overgang zo vlot mogelijk te laten verlopen en danken je alvast voor je begrip.

Op het slagveld van Waterloo kwamen op 18 juni 1815 minstens 10.000 soldaten om het leven. Archeologen ondervinden nochtans de grootste moeite om lichamen op te graven. In 2012 waren het er bv. slechts twee. Om dit mysterie op te helderen, werkte archivaris Bernard Wilkin, verbonden aan het Rijksarchief Luik, samen met een Duitse confrater, Robin Schäfer, en met een Britse archeoloog van de universiteit van Glasgow, Tony Pollard. Samen hebben ze in het Rijksarchief Louvain-la-Neuve onuitgegeven documenten ontdekt, naast talrijke andere bronnen waarmee kan worden aangetoond dat de gebeenten reeds vanaf 1834 werden opgegraven door landbouwers die op het voormalige slagveld actief waren. De opgegraven stoffelijke resten werden gebruikt in de suikerindustrie, waar ze werden verwerkt tot beenderkool, een belangrijk ingrediënt voor het zuiveren van het sap van vermalen en verwarmde suikerbieten. Het bericht kreeg veel aandacht in de internationale media.

Het Rijksarchief op Municipalia 2022: beurs voor lokale overheidsmandatarissen

Ook dit jaar neemt het Rijksarchief deel aan Municipalia, een beurs bestemd voor overheidsmandatarissen van gemeenten, provincies, intercommunales, autonome raden, departementen en andere organismen van openbaar nut. Dit jaarlijks event wordt gehouden om beleidsmakers uit de overheidssector in contact te brengen met leveranciers van materiaal en diensten.

11/03/2022 - Divers

Op donderdag 10 maart 2022 besliste de Internationale Archiefraad (ICA), waarvan het Rijksarchief een van de stichtende leden is, om alle betrekkingen op te schorten met de vier Russische en Wit-Russische overheidsinstellingen die momenteel lid zijn van de ICA.   

07/03/2022 - Divers
Solidariteit met de Oekraïense wetenschappelijke gemeenschap

Het Rijksarchief draagt het standpunt van het federaal Wetenschapsbeleid (Belspo) inzake de huidige situatie in Oekraïne mee uit. Alle federale wetenschappelijke instellingen willen collectief hun volwaardige en volledige solidariteit betuigen met de Oekraïense wetenschappelijke en culturele gemeenschap. Specifiek voor de archiefsector onderschrijft het Rijksarchief als stichtend lid de steunbetuiging van de International Council on Archives (ICA) aan de collega's uit de Oekraïense archiefsector.

14/02/2022 - Divers
Volg ons op Facebook!

Op 14 februari 2022 werd de symbolische kaap gerond van 10.000 volgers op de Franstalige Facebook-pagina van het Rijksarchief! Ook aan Nederlandstalige zijde volgen duizenden mensen het reilen en zeilen in het Rijksarchief: enorm motiverend voor iedereen die met hart en ziel mee aan de kar trekt. Dankjewel daarvoor!

03/02/2022 - Divers

Eind januari bereikte ons het droevige nieuws dat dr. Ernest Persoons, ere-Algemeen Rijksarchivaris, overleden is in het WZC Sint Bernardus in Bertem. Het Rijksarchief herinnert en eert Ernest Persoons als een civil servant in de beste betekenis van het woord.

Sinds 2013 hebben de archiefploegen van SATURN al ruim 30 kilometer archief van de FOD Financiën verwerkt. Wegens succes wordt de samenwerking tussen het Rijksarchief en de FOD Financiën voor de selectie, inventarisatie en overbrenging van de archieven verlengd tot 2025. Meer nog, omdat er veel extra werk op de plank ligt, wordt het aantal archiefploegen uitgebreid van drie naar vier: één in Vlaanderen, één in Wallonië en twee in Brussel.

Het project Lokaal Archief Wallonië zag het licht in 2010, maar blijft crescendo gaan qua productiviteit. Intussen telt dit project ruim 100 (!) partners. “Ambulante” archivarissen helpen archiefvormers bij archiefselectie, voorzien opleidingen, geven advies inzake documentbeheer, ...

17/01/2022 - Archiefbeheer - Divers
Vertragingen in de levering van bewaringsmateriaal

Door de gezondheidscrisis en de krappe papiermarkt kampen we momenteel met abnormaal lange leveringstermijnen voor zuurvrije archiefomslagen en -dozen. We doen er alles aan om onze klanten zo snel mogelijk van dienst te zijn. Met onze excuses voor het ongemak.

Hoewel de archiefbewaarplaatsen van het Rijksarchief gelukkig volledig gespaard bleven, trof de watersnood heel wat elders bewaarde archieven. Het Rijksarchief heeft tot taak toezicht te houden op de archieven van overheidsdiensten. Deze opdracht bestaat onder meer uit het geven van aanbevelingen inzake conservatie en restauratie, met inbegrip van maatregelen die moeten worden genomen in geval van waterschade. Het Rijksarchief is al sinds 14 juli intens bezig met de opvolging van deze taak.

01/04/2021 - Digitalisering

De versoepeling van de raadpleegbaarheid van de registers van de burgerlijke stand (wet van 21 december 2018) is een goede zaak voor het genealogisch onderzoek. De termijn van 100 jaar werd teruggebracht naar 75 jaar voor huwelijksakten en 50 jaar voor overlijdensakten. De voorbije maanden was er nogal wat commotie over het uitblijven van een uitvoeringsbesluit in verband met (1) de afschriften en uittreksels van akten van de burgerlijke stand en (2) de raadpleging voor genealogische, historische of wetenschappelijke doeleinden. Nu dit langverwachte Koninklijk Besluit gepubliceerd is (B.S. 31/3/2021), blikken we vooruit op de implicaties ervan in de praktijk. Miljoenen akten van de burgerlijke stand uit de periode 1920-1970 online raadpleegbaar maken, zal tijd vragen.

11/03/2021 - Divers
Het Rijksarchief in 2020: jaarcijfers van een bijzonder jaar

Dat 2020 ook voor het Rijksarchief geen gewoon werkjaar is geweest, hoeft eigenlijk niet eens te worden vermeld. In de loop van maart sloten de archiefinstellingen in Europa één voor één hun deuren voor het publiek. Na een periode van minimale dienstverlening werd gefaseerd heropgestart. In het najaar volgde een tweede sluiting van de leeszalen. Elk Rijksarchief bleef evenwel steeds bereikbaar. En achter de schermen werd meer dan ooit ingezet op het toegankelijk maken van archieven voor onderzoek. De retroconversie raakte in 2020 in een stroomversnelling. Maar de aandacht ging ook naar het online brengen van meer en meer gedigitaliseerde archieven. Deze uitzonderlijke situatie heeft uiteraard sporen nagelaten in de jaarcijfers: minder leeszaalbezoek, nauwelijks publieksevenementen, minder naar het Rijksarchief overgebrachte archieven… Maar dus ook: een grotere digitale toegankelijkheid.

Het Rijksarchief blijft aandacht hebben voor de toestand van archieven bij lokale besturen. Vanuit het project Lokaal archief Wallonië, een product van deze bezorgdheid, werden de voorbije periode weer heel wat nieuwe hulpmiddelen gelanceerd: van een herziene selectielijst voor gemeentearchief tot tal van nieuwe inventarissen.

16/10/2020 - Divers

Kersvers staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Thomas Dermine bezocht samen met zijn kabinetsmedewerkers op donderdag 15 oktober 2020 het Algemeen Rijksarchief 2 - depot Joseph Cuvelier. De staf van het Rijksarchief gaf hem eerst een uitgebreide briefing over de huidige werking én de uitdagingen en verwachtingen naar de toekomst toe. Tijdens de rondleiding in de archiefruimtes die daarop volgde, maakte de staatssecretaris kennis met enkele grote, relevante reeksen hedendaags archief, zoals het zgn. ‘Afrika-archief’ – waarvan de overdracht door de FOD Buitenlandse Zaken naar het Rijksarchief volop bezig is –, het archief van het militair gerecht (o.m. repressie-archieven), honderdduizenden dossiers ‘oorlogsschade WOII’, bedrijfsarchieven, …

30/09/2020 - Divers

Vele burgers en organisaties keken vorige week uit naar de tekst van het akkoord dat zeven politieke partijen sloten om met de nieuwe federale regering van start te gaan. Die tekst werd op 30 september ruim verspreid. Ondertussen is ook de samenstelling van die nieuwe regering bekend. De politieke verantwoordelijke voor het Rijksarchief is staatssecretaris voor wetenschapsbeleid Thomas Dermine, een 34-jarige handelsingenieur uit Charleroi. Rekening houdend met de vele uitdagingen op het vlak van modernisering en uitbreiding van de gebouweninfrastructuur is ook de persoon van Mathieu Michel belangrijk. Michel is nl. staatssecretaris bevoegd voor onder meer de Regie der Gebouwen. Welke delen van het regeerakkoord zijn voor het Rijksarchief belangrijk?

03/05/2020 - Divers

De “minimale dienstverlening” die sinds half maart van kracht is binnen het Rijksarchief belet niet dat  achter de schermen hard gewerkt wordt, ook door onze vrijwilligers! We vroegen hen met spijt in het hart om voorlopig niet naar de leeszalen te komen, maar van thuis uit bleven en blijven ze het stamboomonderzoek in België meer dan ooit mee vooruit helpen. Daarvoor willen we onze vrijwilligers nog eens heel expliciet bedanken! Naast de opvolging van de bestaande projecten (DemoGen, DemoGenVisu, enz.) werden de afgelopen weken ook nieuwe databanken opgestart.

Top 10 ArchPoll staat online!

Van 30 maart tot 9 april liep de enquête ArchPoll, waarmee we peilden welke archieven (bestanden/bestanddelen) ons publiek graag zo snel mogelijk online wil. Niet minder dan 2.888 mensen brachten hun stem uit: een aantal dat onze verwachtingen ruim overtrof! We willen alle stemmers dan ook bedanken voor hun deelname. Het werd een experiment dat duidelijk naar meer smaakt. En we houden rekening met jullie voorkeur. De top 10 die uit de ArchPoll naar voren kwam, staat intussen online!

  1. Vrijgeleiden uit Wereldoorlog I (nrs. 414-607)
  2. Brabantse volkstellingen (17de-18de eeuw) (nrs. 314-405)
  3. Vonnisboeken van de Raad van Vlaanderen (14de-18de eeuw) (nrs. 164-170, 2327-2605 en 8557-8596)
  4. Vonnisboeken van de Grote Raad van Mechelen (1475-1794) (nrs. 977-1045)
  5. Archief van de Raad van Beroerten (1567-1576) (nrs. 1-400)
  6. Penningkohieren in het archief van de Audiëntie (1569-1574) (nrs. 618/1-39)
  7. Kortrijkse poortersboeken (1413-1796) (nrs. 1-5)
  8. Archief van de oude universiteit Leuven (15de-18de eeuw) (nrs. 3, 22-29, 51-88, 99, 273-286, 288, 298-306, 387-391, 502-511, 689, 710-725, 812-815, 4751-4755)
  9. Kortrijkse wezerijregisters (1403-1796) (nrs. 1-179)
  10. Repertoria van notarisarchieven uit Bergen (19de-20ste eeuw) (nrs. 1-57)
21/04/2020 - Divers

In de loop van maart sloten de archiefinstellingen in Europa één voor één hun deuren voor het publiek. In België gebeurde dat op 13 maart 2020, na de beslissing van de Nationale Veiligheidsraad (NVR) van 12 maart. Het Rijksarchief sloot zijn leeszalen en ging een periode van minimale dienstverlening in. Maar achter de schermen wordt meer dan ooit ingezet op het toegankelijk maken van archieven voor onderzoek.

30/08/2019 - Archiefbeheer - Publicaties

De Waalse gemeentebesturen krijgen een langverwachte nieuwe archiefselectielijst ter beschikking. Het gaat om een inhoudelijke en vormelijke herziening en aanpassing van een oudere selectielijst die sinds 2005 niet meer herwerkt was. Ook aan Vlaamse zijde is een geactualiseerde versie van de archiefselectielijst voor gemeentearchief beschikbaar, goedgekeurd op 1 juni 2019.

27/08/2019 - Archiefbeheer - Publicaties
Jaarverslag 2018 over het Archieftoezicht

Het Rijksarchief oefent toezicht uit op het archief- en informatiebeheer van de federale overheid. Daartoe publiceren we richtlijnen en aanbevelingen, verrichten we controlebezoeken en stellen archiefselectielijsten op. Dit zijn overzichten van archiefbescheiden met aanduiding van wat op termijn vernietigd, dan wel naar het Rijksarchief moet worden overgebracht. We verzorgen ook opleidingen voor ambtenaren en verlenen advies bij de bouw en inrichting van archiefruimtes. Welke concrete acties we in 2018 ondernamen om deze missie vorm te geven, lees je in het jaarverslag 'Archieftoezicht' dat nu online staat. De conclusie? Het Rijksarchief vraagt bijkomende mensen en middelen om haar wettelijke toezichtstaak en adviesfunctie naar behoren te kunnen uitoefenen...

23/05/2019
Jaarverslag 2018

269 personeelsleden, ruim 8 km nieuw verworven archief (wat het totaal op 345 km beheerd archief brengt), 656 inspectiebezoeken, 135 publicaties, ... Jaarcijfers zijn voor elke organisatie cruciaal. Ze zorgen voor interne duidelijkheid, maar veruitwendigen daarnaast op transparante wijze hoe de organisatie het voorbije jaar zijn missie en taken vormgaf. Data helpen verantwoording af te leggen naar beheersorganen toe en kunnen ingezet worden om op het beleid te wegen. Op welke domeinen gaan we voor- of achteruit? Ontdek het in het Jaarverslag 2018!

01/03/2019 - Digitalisering

Onze zoekrobot is geüpdatet! Raadpleeg vanaf nu gratis 34,6 miljoen bladzijden met parochieregisters en registers van de burgerlijke stand.

Het Rijksarchief nam op 13 februari 2019 met veel belangstelling kennis van de tekst van het Memorandum 2019-2024 dat de Association des Archivistes francophones de Belgique heeft voorbereid met het oog op de verkiezingen van 26 mei 2019. De tekst is het resultaat van een brede denkoefening en stelt voor de diverse beleidsniveaus (federaal, gemeenschapsniveau, regionaal) acties voor die zouden kunnen ondernomen worden, gestaafd met onderbouwde argumenten.  

01/03/2019 - Onderzoek

Ik ben opgeklommen in mijn stamboom tot ca. 1600, en dus tot de oudste parochieregisters. Is het mogelijk om oudere gegevens te vinden, en zo ja: hoe?”

Het Rijksarchief bewaart talrijke brieven en duizenden doodsberichten van soldaten die waren ingelijfd in de legers van Napoleon. Een nieuwe publicatie uit 2019 behandelt 150 van dergelijke brieven die werden geschreven tussen 1800 en 1814. De genealogische gegevens uit de doodsberichten van de soldaten van de Franse departementen kunnen bovendien online geraadpleegd worden.  

18/12/2018 - Publicaties
Nieuw nummer van Science Connection verschenen

Het meest recente nummer van Science Connection, het magazine van het Federaal Wetenschapsbeleid, heeft opnieuw enkele Rijksarchiefartikels in de aanbieding: lees over de uitbouw van een federaal webarchief (blz. 32-34), het kennisplatform Temas (blz. 39-42) of de honderdste verjaardag van de Wapenstilstand van WO I  (2014-2018, De herdenkingen lopen ten einde maar het onderzoek gaat verder, blz. 43-46). Veel leesplezier!

11/11/2018 - Evenementen - Divers - Onderzoek
100 jaar Groote Oorlog: volg ons op Facebook

In het kader van de honderdste verjaardag van de Wapenstilstand van de Groote Oorlog kan je elke dag van november 2018 op de Facebook-pagina van het Rijksarchief kennismaken met een van de aspecten van dit gruwelijke conflict. Het Rijksarchief bewaart in zijn verschillende vestigingen talrijke archiefbestanden over de Eerste Wereldoorlog.

30/10/2018 - Digitalisering

Het Rijksarchief bewaart een enorme collectie kaarten en plattegronden, waarvan sommige meer dan 500 jaar oud zijn. Meer dan 112.000 exemplaren werden reeds gedigitaliseerd, en ruim 78.000 daarvan kunnen digitaal geraadpleegd worden in de leeszalen van het Rijksarchief. Via Cartesius zijn ca. 32.000 kaarten bovendien online toegankelijk.

27/09/2018 - Archiefbeheer

Sinds 25 mei 2018 is de ‘Algemene Verordening Gegevensbescherming’, beter bekend als de ‘GDPR’, in de Europese Unie van kracht, dus ook in België. Wat verandert er concreet voor het Rijksarchief en voor jou als gebruiker? 

Gratis toegang tot de leeszalen: reportages in de Rijksarchieven te Luik en Louvain-la-Neuve

Sinds 1 juni 2018 is de toegang tot de 19 leeszalen van het Rijksarchief gratis. Met deze maatregel willen we ervoor zorgen dat elke burger toegang heeft tot het archief. Onze archiefdiensten beheren documenten van hoven en rechtbanken, parochieregisters, archief van overheidsbesturen, notarissen, de privésector en particulieren. Kortom, een walhalla voor al wie genealogisch of geschiedkundig onderzoek wil voeren! Bekijk de reportages die door lokale televisiezenders in het Luikse en Waals-Brabant werden gedraaid in respectievelijk het Rijksarchief te Luik en het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve.

Gratis lezerskaart voor iedereen

Vanaf 1 juni 2018 is de toegang tot de 19 leeszalen van het Rijksarchief gratis. Met deze maatregel willen we de toegankelijkheid van de archieven die we beheren maximaal garanderen. De online raadpleging van archief, ook die van de genealogische bronnen zoals de parochieregisters en de registers van de burgerlijke stand van meer dan 100 jaar oud, blijft gratis. De tarieven voor opzoekingen en reproducties (op afstand) worden daarentegen gevoelig verhoogd. Het nieuwe tarief voor prestaties van het Rijksarchief werd op 25 mei 2018 ondertekend door de staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid en zal eerstdaags worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het tarief was sinds 2011 niet meer aangepast of geïndexeerd. Een aanpassing en afstemming op de werkelijke kosten van bepaalde prestaties drong zich op.

25/05/2018 - Divers
Wat doet het Rijksarchief in het kader van de Algemene Verordening Gegevensbescherming?

Op 25 mei 2018 trad de Algemene Verordening Gegevensbescherming in werking. Deze nieuwe Europese wetgeving, beter bekend onder de Engelse afkorting GDPR, zorgt ervoor dat jouw persoonsgegevens beter worden beschermd en dat je er meer controle over hebt. We verzekeren alle nieuwsbriefabonnees van het Rijksarchief dat enkel hun e-mailadres in onze databank zit. We gebruiken dit adres niet voor andere doeleinden en delen het ook niet met derden. Als je onze nieuwsbrief wil blijven ontvangen, moet je niets doen. Wil je je voorkeuren aanpassen of wil je je uitschrijven? Dat kan via de link onderaan elke nieuwsbrief, of via deze link.

Nieuwe parochieregisters online

Update van de parochieregisters! Er zijn duizenden nieuwe scans beschikbaar via onze zoekrobot, waaronder registers van Izegem, Menen, Meulebeke, Ronse, Tielt, Werken, Oudenaarde, Roeselare, Wervik, Herne, Sint-Pieters-Kapelle, Waimes, Zele, Herfelingen, Donceel, Angleur, Denderleeuw, Hergenrath, en Gent. Daarnaast werden alle foutmeldingen van de laatste twee jaar gecontroleerd en aangepast. Er zijn nu 27.803 registers of 5.705.858 pagina’s beschikbaar! De update van de burgerlijke stand is voorzien voor begin april. Blijf op de hoogte via de website of via Facebook.

Madeleine Jacquemin, archivaris bij het Algemeen rijksarchief, heeft een boek uitgebracht over de geschiedenis van de Forges de Clabecq, een van de belangrijke bedrijven uit de Belgische staalindustrie.

Vanaf midden maart 2018 wordt voor het aanvragen van documenten in onze leeszalen een nieuwe interface in gebruik genomen. De aanvraag wordt hiermee gebruiksvriendelijker en eenvoudiger. De vernieuwing kadert binnen de lancering van een nieuw archiefbeheersysteem.

Het Rijksarchief biedt via zijn online zoekrobotten gratis toegang tot miljoenen gedigitaliseerde archiefdocumenten: een rijk aanbod aan genealogische bronnen, maar ook archieven over de Eerste Wereldoorlog, 38.000 zegelafgietsels, historische kadasterplannen, … Even belangrijk is het om goed te beseffen wat nog niet online beschikbaar is. Wie enkel online zoekt in de meer dan 330 km archief die het Rijksarchief bewaart, mist een groot deel van de koek.

Het Rijksarchief neemt deel aan dé beurs voor de Waalse overheidssector

Op donderdag 8 en vrijdag 9 februari 2018 neemt het Rijksarchief deel aan het  “Salon des Mandataires” in Marche-en-Famenne, hét ontmoetingsmoment voor de Waalse overheidssector. Het Rijksarchief stelt er zijn knowhow voor i.v.m. het vrijwaren en valoriseren van lokaal archivalisch erfgoed, en meer bepaald de activiteiten die worden ontplooid in het kader van het project Archives locales de Wallonie. Lokale mandatarissen worden dus zeker verwacht aan stand 5B08! 

In 2017 werd de 500e verjaardag van de protestantse Reformatie herdacht. Naar aanleiding hiervan hebben het Algemeen Rijksarchief en het Waals Erfgoedinstituut samen een boek uitgebracht over het protestants patrimonium in Wallonië. De publicatie is te koop vanaf 18 december 2017.

25/08/2017 - Archiefbeheer

Op de website van het Rijksarchief is een geactualiseerde versie van de selectielijst voor de archieven van de lokale politie beschikbaar. De vernieuwde selectielijst kwam tot stand dankzij de input en medewerking van tal van politiemedewerkers, en dankzij de gewaardeerde steun van de Vaste Commissie van de Lokale Politie, die ook instond voor de officiële goedkeuring ervan.

09/06/2017 - Archiefbeheer

Eind maart 2017 werd een wetswijziging goedgekeurd inzake de organisatie van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. In de nieuwe wettekst zijn diverse bepalingen i.v.m. het archief van deze diensten opgenomen. Er wordt onder meer voorzien in een verlenging van de termijn waarin de Veiligheid van de Staat haar archief moet overbrengen naar het Rijksarchief, wat het Rijksarchief betreurt. Maar er zijn vanuit archiefperspectief ook positieve signalen op te vangen in dit dossier.

16/05/2017 - Digitalisering

Op 16 mei 2017 werd de onlinecollectie historische kadasterplannen en -documenten uit de eerste helft van de 19de eeuw gelanceerd in aanwezigheid van de Minister van Financiën en de Staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid. De creatie van het ‘primitief’ (in de zin van ‘eerste’) kadaster in de eerste helft van de 19de eeuw ging gepaard met de opmaak van tienduizenden kaarten en van de ‘processen-verbaal van afpaling van gemeentegrenzen’. Dankzij een scanningsoperatie van Financiën staan al deze stukken nu online, via de zoekrobot van het Rijksarchief. Nieuwsgierig? Bekijk ons filmpje! Overtuigd? Duik online in de collectie (ca. 85.000 beelden)!

04/05/2017 - Divers

Begin 2017 werden binnen het BRAIN-programma van het federaal Wetenschapsbeleid zes nieuwe onderzoeksprojecten geselecteerd waarop het Rijksarchief intekende. In tijden van budgettaire krapte is dit bemoedigend nieuws. De deelname aan BRAIN-projecten is immers een van de weinige mogelijkheden voor het Rijksarchief om bijkomende middelen te verwerven voor de ontwikkeling van wetenschappelijke activiteiten. We zetten voor u de zes nieuwe onderzoeksprojecten op een rijtje.

Op woensdag 15 maart 2017 verdedigde Flore Plisnier, archivaris bij het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve, aan de ULB met succes haar doctoraatsverhandeling ‘Pluralisme, autonomie culturelle et tutelle politique. La RTB 1960-1977. Structuration d’un service public de l’audiovisuel’. Het doctoraat is gebaseerd op het archief van de RTB (Radio-Télévision belge) dat wordt bewaard in het Algemeen Rijksarchief, en dat door Flore Plisnier geïnventariseerd werd.

Sinds 2010 hebben al meer dan 80 lokale besturen uit Wallonië zich aangesloten bij het project Lokaal archief Wallonië. Via ambulante archivarissen biedt het Rijksarchief gemeenten en OCMW’s hulp bij hun archiefbeheer en de almaar toenemende documentenflow waarmee ze worden geconfronteerd. 

Het Rijksarchief tekent present op het 'Salon des Mandataires'

Het Rijksarchief nam op donderdag 16 en vrijdag 17 februari 2017 deel aan het Salon des Mandataires in Marche-en-Famenne: een evenement voor lokale overheden uit het Waals Gewest. In het kader van het project 'Lokaal archief Wallonië' gaven rijksarchivarissen er advies over archiefbeheer aan de administratieve en politieke verantwoordelijken van lokale instellingen.

21/12/2016 - Archiefbeheer

Op 21 december 2016 is in het Belgisch Staatsblad een ministerieel besluit verschenen over de technische voorschriften en normen waaraan archieflokalen van de overheden en openbare instellingen opgesomd in art. 2 § 2, moeten voldoen. Voor het Rijksarchief is de publicatie van dit ministerieel besluit een nieuwe, belangrijke stap in de richting van een sluitend reglementair kader, dat tot doel heeft overheden tot een rationeel archiefbeleid aan te zetten en de duurzame bewaring van maatschappelijk relevante overheidsinformatie te waarborgen.

25/11/2016 - Digitalisering

In 1934 schonk de Nederlandse regering honderden kaarten en plattegronden aan ons land. De collectie bestond vooral uit de plannen van de fortificaties van Zuid-Nederlandse steden, van de 17de eeuw tot de eerste helft van de 19de eeuw. Een 700-tal kaarten uit deze collectie zijn nu toegevoegd aan www.cartesius.be en dus online te bekijken.

In 2010 bracht de kerkfabriek van Sint-Renelde het parochiearchief en het archief van de schepenbanken van Sint-Renelde en Herbeek evenals van het leenhof van Sint-Renelde over naar het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve. Het archief van de schepenbank en de dorpsgemeenschap van Sint-Renelde (1308-1795) vormt een van de laatste getuigen van de werking van de landelijke schepenbanken van het toenmalige graafschap Henegouwen. Het archiefbestand, met onder meer procesdossiers en chirografen, kan worden geraadpleegd in het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve.

Mededeling aan de bezoekers en partners van het Rijksarchief

Het Rijksarchief is zich ervan bewust dat de instelling een belangrijke rol vervult inzake de toegang tot  informatie en archieven. Reeds vele jaren werden aanzienlijke inspanningen geleverd om alle gebruikers een kwaliteitsvolle dienstverlening te bieden. Als gevolg van de daling van het budget en de inkrimping van het personeelsbestand en door de gewijzigde noden van het publiek, zal het Rijksarchief zich de komende maanden evenwel genoodzaakt zien om die dienstverlening op een andere manier in te vullen. De heroriëntatie zal de komende weken worden voorbereid. Verschillende opties liggen nog open, maar het is reeds duidelijk dat er gevolgen zullen zijn voor de openingstijden van de studiezalen. We informeren u zo snel mogelijk over de beslissingen die in dat verband zullen genomen worden.

Karel Velle
Algemeen Rijksarchivaris

04/10/2016 - Publicaties

U bent nieuwsgierig naar de geschiedenis van uw huis of van ander privévastgoed? In september 2016 verscheen een boek van Laurence Druez, werkleidster bij het Rijksarchief te Luik, dat onderzoekers die de geschiedenis van een woning willen achterhalen wegwijs maakt in de talloze bronnen die in dit verband worden bewaard, onder meer bij het Rijksarchief.

Het Rijksarchief neemt deel aan de Waalse Erfgoeddagen

Op zaterdag 10 en zondag 11 september 2016 worden in Wallonië Erfgoeddagen gehouden (Journées du Patrimoine en Wallonie). Dit jaar staan ze in het teken van religie en wijsbegeerte. De aftrap van het evenement wordt gegeven in de abdij La Ramée in Jauchelette. Dé gelegenheid voor het Rijksarchief om een publicatie en een tentoonstelling aan de abdij La Ramée te wijden. Het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve bewaart meer dan 1.220 oorkonden van deze cisterciënzerabdij. In het Rijksarchief te Namen loopt de tentoonstelling 'Pauvres de nous'. Armoede en sociale bijstand in Namen, vroeger en nu, met een historisch overzicht van de bestaansonzekerheid in Namen en het beleid dat ertegen werd gevoerd, van de middeleeuwen tot vandaag. In Saint-Hubert worden in samenwerking met het Rijksarchief te Saint-Hubert geleide bezoeken georganiseerd aan het domein van de vroegere abdij van Saint-Hubert (het Rijksarchief zelf is tijdens het erfgoedweekend gesloten).

Tentoonstelling over de 800 jaar oude geschiedenis van de abdij van La Ramée
Tentoonstelling 'Pauvres de nous' in het Rijksarchief te Namen
Geleide bezoeken aan de voormalige abdij van Saint-Hubert

07/07/2016 - Digitalisering - Divers
Instructiefilmpje over de zoekrobotten van het Rijksarchief online!

Het Rijksarchief bewaart meer dan 315 kilometer archief. Jaarlijks komt daar, na selectie, meer dan 10 km bij. Hoe begin je te zoeken in die onvoorstelbare berg informatie? Hét werkinstrument om je op weg te helpen is de zoekwebsite http://search.arch.be. In deze instructievideo krijg je, na een korte voorstelling van het Rijksarchief, heel concrete tips over hoe je het maximale uit de zoekrobotten van het Rijksarchief kan halen.

 Klik hier om de instructievideo te bekijken via YouTube

06/07/2016
Gevangenisarchieven geven hun geheimen prijs

Science Connection, het magazine van het Federaal Wetenschapsbeleid, heeft zopas nr. 51 (juni-juli 2016) uitgebracht met allerhande nieuws over en van de 10 federale wetenschappelijke instellingen. Op blz. 4 vindt u een artikel over het gevangenisarchief dat in het Rijksarchief kan worden geraadpleegd. De inventarissen van de gevangenissen van Charleroi, Bergen, Verviers, Hoei, Dinant, enz. zijn te koop in de archiefwinkel van het Algemeen Rijksarchief .

Klik hier om Science Connection nr. 51 (juni-juli 2016) gratis te downloaden

22/05/2016 - Divers - Louvain-la-Neuve

Op 9 mei 2016 werd de doctoraatsverhandeling van Marie van Eeckenrode, wetenschappelijk medewerker van het Rijksarchief, over de Staten van Henegouwen in de late middeleeuwen en de vroegmoderne tijd bekroond met de jaarlijkse prijs van de Koninklijke Academie van België, een traditie die teruggaat tot 1769. Proficiat, Marie!

11/04/2016 - Digitalisering

België beschikt over een unieke reeks registers met bevolkingsstatistieken over de periode 1841-1976. Nergens in Europa zijn er zulke oude, gedetailleerde bevolkingscijfers beschikbaar. In 2001 kwamen de registers in het Rijksarchief terecht. Ze werden integraal gedigitaliseerd, ontsloten via een databank en zopas online gezet.

25/02/2016 - Publicaties

Het Algemeen Rijksarchief heeft een repertorium heruitgegeven dat een overzicht biedt van alle parochies van de Oostenrijkse Nederlanden, de prinsdommen Luik en Stavelot-Malmédy, en het hertogdom Bouillon in 1787.

Het Rijksarchief neemt deel aan 'Genealogie zonder grenzen'

Op zaterdag 20 en zondag 21 februari 2016 organiseren Familiekunde Vlaanderen en Geniwal.eu in het stadhuis van Waver voor het eerst samen het tweedaags evenement 'Genealogie zonder grenzen'. Het Rijksarchief is één van de 67 standhouders van de genealogische beurs die je dat weekend in Waver kan bezoeken en op zondag geven Rolande Depoortere en Annelies Coenen van de dienst Digitalisering van het Rijksarchief om 14.00u een lezing in de zaal “Cloître” (gelijkvloers van het stadhuis) om genealogen wegwijs te maken in de zoekmogelijkheden van het Rijksarchief. Klik hier voor meer info.

Toen Willy Thiry enkele maanden geleden over de rommelmarkt van Tienen kuierde, viel zijn oog op een reeks oude documenten. Willy, nochtans een doorwinterd genealoog, trouw bezoeker van het Rijksarchief en lid van de heemkundige kring van Geldenaken, besefte eerst niet goed wat hij had ontdekt: parochieregisters van Neerheylissem (vandaag fusiegemeente van Hélécine) uit de 17de en 18de eeuw! In november ll. overhandigde hij de drie parochieregisters aan het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve.

03/12/2015 - Digitalisering
Update van 1 miljoen pagina’s Burgerlijke Stand

* Toevoeging van nieuwe gemeenten, aktetypen of jaren voor alle provincies.
* Verbetering van fouten in de beschrijvingen + toevoegen van ontbrekende pagina’s.
* Terbeschikkingstelling van de jaren 1914 en 1915.

Enkele steden/gemeenten die ofwel volledig nieuw beschikbaar zijn of waar er nieuwe aktetypen of jaren bij komen:
* Vlaanderen: Boutersem, Erembodegem, Hamme, Kemmel, Lochristi, Mechelen, Moelingen,Tollembeek, Waregem, Zelzate,…
* Brussel: Brussel, Etterbeek, Schaarbeek, Watermaal-Bosvoorde,…
* Wallonië : Ath, Cheratte, Froidmont, Izier, Landenne, Luik, Namen, Neufvilles, Ramelot, Tubeke,…

Veel succes met de opzoekingen in http://search.arch.be!

De meer dan 50 strekkende meter archief van het arrondissementscommissariaat van Nijvel is onlangs geïnventariseerd. In het bestand zitten algemene dossiers, stukken i.v.m. de dienstplicht en documenten over het reilen en zeilen in de gemeenten van het arrondissement, van 1824 tot 1988.

De (voormalige) provincie Brabant oefende een administratief toezicht uit op de giften en legaten aan kerkfabrieken, burelen van weldadigheid/OCMW’s, gemeenten of hulporganisaties zoals het Rode Kruis. De dossiers over deze giften en legaten vormen geschikt studiemateriaal voor de geschiedenis van het schenken aan en steunen van goede doelen. De analyse ervan door vrijwilligers leverde 3.542 nieuwe namen op in de zoekrobot ‘Zoeken naar Personen’.

Het archief van de vijf gerechtshoven die van het midden van de 16de eeuw tot het einde van het ancien régime recht spraken in Geldenaken werd zopas geïnventariseerd. Het archief in kwestie wordt bewaard in het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve. Het laat toe de ingewikkelde structuur van de rechtspraak te Geldenaken beter te bestuderen en zo nieuw licht te werpen op de geschiedenis van de stad. De garnizoensstad Geldenaken was destijds verzwakt door oorlogen en epidemieën en ijverde vergeefs voor de aanleg van een steenweg die voor de nodige ontsluiting en ontwikkeling moest zorgen.

06/08/2015 - Publicaties

Huizenonderzoek wint almaar aan populariteit, niet alleen bij architectuurhistorici, ook bij wie een sterke band heeft met zijn of haar eigen woning. Wie dit onderzoeksterrein wil verkennen, kan terecht bij het Rijksarchief, dat hierover talloze bronnen bewaart. Opzoekingen in dit soort bronnenmateriaal vergen evenwel een flinke dosis geduld. Hierbij een korte leidraad...

Tweehonderd jaar geleden, op 18 juni 1815, werd de beroemde Slag bij Waterloo uitgevochten. Het Rijksarchief bewaart honderden meters archief uit deze periode, raadpleegbaar aan de hand van archiefgidsen, inventarissen, historische studies, … Naar aanleiding van de herdenking dit jaar staan ook enkele evenementen op stapel.

In 1995 werd de unitaire provincie Brabant gesplitst in de nieuwe provincies Vlaams- en Waals-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dat deze verdeling het niet eenvoudig maakt om informatie over de oorspronkelijke provincie terug te vinden, spreekt voor zich. Het archief dat destijds nog administratief nut had, werd immers verdeeld over de verschillende rechtsopvolgers van de unitaire provincie Brabant. Het Rijksarchief doet al een aantal jaren belangrijke inspanningen om dit ‘archiefkluwen’ te ontwarren.

09/06/2015 - Inventarisatie - Aanwinsten

De medewerkers van het project SATURN hebben al bijna 9 km archief van de FOD Financiën laten vernietigen of overbrengen naar verschillende rijksarchieven. De eerste inventarissen, waaronder enkele toegangen op de archieven van de hypotheekkantoren, zijn gepubliceerd. Benieuwd wat u in hypotheekarchief kan terugvinden en hoe u ermee aan de slag kan?

Blokken in het Rijksarchief?

Juni betekent… examens. Op zoek naar een rustige plek om samen met anderen te studeren? Wees welkom in één van onze volgende leeszalen in Brussel (Algemeen Rijksarchief, Rijksarchief te Brussel), Vlaanderen (Antwerpen-Beveren, Brugge, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven) of Wallonië (Aarlen, Bergen, Louvain-la-Neuve, Luik, Namen). Studenten betalen voor een jaarkaart € 10,00, maar krijgen daarvoor de luxe van een studiezaal, waar een sfeer van historisch onderzoek hangt!

SATURN & MONETA: nieuws over onze bestaande en nieuwe archiefprojecten met betrekking tot de FOD Financiën

De projectmedewerkers van SATURN – de ‘archiefploegen Financiën’ – hebben al bijna 9 km archief van de FOD Financiën laten vernietigen of overbrengen naar verschillende rijksarchieven. De eerste inventarissen, waaronder enkele toegangen op de archieven van de hypotheekkantoren, zijn gepubliceerd. Benieuwd wat u in hypotheekarchief kan terugvinden en hoe u ermee aan de slag kan? We geven u enkele onderzoektips. Om naast de specifieke inventarissen ook een algemeen overzicht te kunnen bieden van het archief van de centrale diensten van de FOD Financiën, wordt sinds april 2015 aan een archiefgids, getiteld MONETA, gewerkt.

  MONETA: een archiefgids over de archieven van de FOD Financiën
  SATURN: onderzoektips voor hypotheekarchief

Op 11 maart 2015 overleed Jean-Christian Servais. Hij was meer dan tien jaar lang een trouwe vrijwilliger van het Rijksarchief te Brussel, waar hij onder meer ruim 11.700 namen invoerde in de zoekrobot Zoeken naar personen.

Het Rijksarchief heeft een overeenkomst afgesloten met de Archeologische Dienst van Wallonië. De doelstelling is om archeologen die actief zijn op de sites van Liernu, Chièvres, Dinant en Namen relevante (ancien régime) bronnen en wetenschappelijke expertise aan te reiken vanuit het Rijksarchief.

27/03/2015 - Archiefbeheer - Aanwinsten

Het Rijksarchief verwerft de laatste jaren meer en meer parochiearchieven. De regionale verschillen in frequentie en omvang van kerkelijke aanwinsten zijn aanzienlijk, maar het fenomeen is in heel België merkbaar. In samenspraak met de bisdommen, en met de hulp van vele vrijwilligers, werkt het Rijksarchief mee aan lange termijn oplossingen. Een blik op het bisdom Gent leert dat dit tot mooie resultaten kan leiden.

Dit jaar wordt de 200ste verjaardag van de Slag bij Waterloo herdacht. Sinds Napoleon op 18 juni 1815 werd verslagen door een internationale coalitie van Engels-Hollandse legers onder leiding van Wellington en Pruisische troepen onder commando van Blücher, staat Waterloo internationaal op de kaart. Maar kent u de geschiedenis van Waterloo vóór 1815?

In 1997 werd het faillissement uitgesproken over staalbedrijf Forges de Clabecq. Na twee jaar onderhandelen kon het archief van de onderneming gelukkig worden gevrijwaard. Ongeveer 300 strekkende meter documenten die vandaag worden bewaard in het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve werden inmiddels geïnventariseerd. In 2015 wordt de voormalige industriële site verder gesaneerd.

19/02/2015 - Divers
Procesdossiers en de Bibliografie van de Geschiedenis van België in 'Science Connection'

Het Rijksarchief bewaart vele honderden meters procesdossiers, verspreid over zijn verschillende vestigingen in België. Ontsluiting en valorisatie van dit interessante bronnenmateriaal heeft sinds kort een nieuwe adem gevonden, die wordt toegelicht in het laatste nummer van Science Connection (p. 28 t/m 30). En ook de Bibliografie van de Geschiedenis van België, sinds 2012 gerealiseerd binnen het Rijksarchief, komt aan bod, op p. 20 t/m 23.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd grote schade aangericht aan privébezittingen, waarvoor nadien schadevergoeding kon worden aangevraagd. Het Rijksarchief bewaart honderdduizenden van dergelijke ‘oorlogsschadedossiers'. De dossiers bevatten een schat aan unieke en gediversifieerde informatie, die ongetwijfeld talrijke onderzoekers – zowel vakspecialisten als het grote publiek – van waarde kan zijn.

Archief van de gevangenis van Nijvel

Het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve heeft in 2014 meer dan 100 meter archief verworven van de gevangenis van Nijvel (1800-1990), met onder meer opsluitingsregisters, registers over de zedelijke toestand van de gedetineerden, enz. De inventaris van het archief van de gevangenis van Nijvel wordt eind 2018 gepubliceerd.

Om het grote publiek een aanlokkelijk overzicht van het archivalisch patrimonium rond de Eerste Wereldoorlog voor te schotelen, heeft het Rijksarchief een nieuwe website op touw gezet: http://14-18-wallonie.arch.be. U vindt er een uitgebreide waaier van documenten terug: brieven, affiches, foto's, notulen, enz.

In april 2014 heeft het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve samen met de RTBF een inzamelactie gehouden voor privaatrechtelijke archieven over de Groote Oorlog. In het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve zijn diverse archiefbestanden over de Eerste Wereldoorlog terug te vinden, waaronder gerechtelijk, penitentiair en lokaal archief.

04/03/2014 - Divers

Op 27 januari 2014 trad het Koninklijk besluit in werking dat een wijziging inhoudt van de regels rond raadpleging van de bevolkings- en vreemdelingenregisters.

Wat verandert er voor u als lezer/klant/partner van het Rijksarchief?

Het Rijksarchief publiceerde in 2012 een dossier met praktische raadgevingen voor het beheer van de archieven van kerkfabrieken en van parochies in Wallonië. Kerkfabrieken zijn openbare instellingen en de documenten die ze aanmaken en bewaren vallen onder het toezicht van het Rijksarchief (archiefwet van 24 juni 1955, gewijzigd door de wet van 6 mei 2009 en aangevuld door de koninklijke besluiten van 18 augustus 2009). Parochies daarentegen zijn privéorganisaties die hun archief aan het Rijksarchief kunnen schenken of in bewaring geven.

In 2011 verwierf het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve het archief van de voormalige Papierfabrieken van Genval. De 173 strekkende meter archief (waarvan 4 m plannen) zijn een onmiskenbaar rijke bron voor het bestuderen van de geschiedenis van deze Brabantse onderneming.

Eind 2009 werd negen meter archief van de priorij van Bois-Seigneur-Isaac (Ophain) overgebracht naar het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve. Het archiefbestand is bijzonder rijk aan documenten die het mogelijk maken om de hele geschiedenis van de priorij te reconstrueren, vanaf haar vestiging tot het einde van de 18de eeuw.

Een rondleiding in het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve deed een bezoeker in maart 2009 besluiten een bijzondere schenking te doen: een pachtregister uit het graafschap Loon, sinds de 18de eeuw van generatie op generatie doorgegeven!

Begin 2009 verwittigde een bezorgde archiefliefhebber het Rijksarchief dat archieven uit het ancien régime online te koop werden aangeboden. Het ging om twee registers van de Gerechtshoven van Boelhe en van Hollogne-sur-Geer (1741-1791).

Wie onderzoek wil doen in het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve kan niet heen om het Archievenoverzicht van dit depot, gepubliceerd in 2009.

Op 13 januari 2009 opende het Rijksarchief een depot in de Waals-Brabantse universiteitsstad Louvain-la-Neuve. Het project om hier een Rijksarchief te vestigen, werd gelanceerd medio jaren 1990.


Het verleden van het Rijksarchief Louvain-la-Neuve valt gedeeltelijk samen met dat van het Algemeen Rijksarchief. Tijdens de Franse tijd werd een rijksarchief voor het Dijle-departement opgericht, waarin later een deel van het archief gevormd tijdens het Nederlands bewind terecht kwam, en nadien archief gevormd door het onafhankelijke België.

In 1995 maakte de voormalige provincie Brabant plaats voor drie verschillende entiteiten, namelijk Waals-Brabant, Vlaams-Brabant en het bestuurlijk arrondissement Brussel-Hoofdstad. Het Rijksarchief greep dit momentum aan voor de oprichting van een vestiging in Waals-Brabant.

Op 23 september 1997 volgde de officiële aankondiging dat het nieuwe depot in Louvain-la-Neuve zou worden opgericht. De daarop volgende jaren werden de plannen uitgetekend en goedgekeurd en op 21 september 2000 werd met de Université catholique de Louvain een erfpachtovereenkomst van 99 jaar aangegaan, waardoor het Rijksarchief beschikking kreeg over gronden in het centrum van de universiteitsstad. De werken startten in de lente van 2005 en op 13 januari 2009 ging de leeszaal open voor het publiek.

De archiefbestanden van de voormalige provincie Brabant werden opgedeeld volgens algemeen erkende archivistische principes zoals het bestemmingsbeginsel en het herkomstbeginsel.

Het gebouw van het Rijksarchief Louvain-la-Neuve bevindt zich in het centrum van de universiteitsstad. Het telt vier verdiepingen, een gelijkvloers en drie kelderverdiepingen. Twee leeszalen, samen goed voor 100 zitplaatsen, zijn bestemd voor het publiek.  De eerste leeszaal dient voor de raadpleging van originele archiefstukken en gedigitaliseerd archief. In de tweede leeszaal kan archief worden geraadpleegd op microfilm.

Studenten, onderzoekers of genealogen. Allemaal kunnen ze terecht in Rijksarchief Louvain-la-Neuve voor raadpleging van archiefdocumenten die werden gevormd in Waals-Brabant. De meeste bestanden zijn vrij raadpleegbaar.

Regionaal en lokaal overheidsarchief uit het ancien régime

  • schepenbanken van Couture Saint-Germain, Herbecq (Saintes), …

  • rechtscolleges (laat-, cijns- en leenhoven, …): leenhof en heerlijkheid van Saintes (1640-1792), rechtscolleges voor betwiste zaken van Geldenaken, …

  • schepengriffies van de arrondissementen Nijvel, Brussel (Bierghes, Wisbecq, Saintes), Leuven (Waals-Brabant), …

Archief van overheidsinstellingen uit de hedendaagse tijd (vanaf 1795)

  • rechtscolleges: rechtbank van eerste aanleg van Nijvel, handelsrechtbank, parket van de procureur des Konings, politierechtbank, vredegerecht, militaire rechtscolleges, rechtbank voor oorlogsschade, …

  • gedecentraliseerde overheidsdiensten: hypotheekbewaring, bestuur van de registratie, gevangenis van Nijvel, PMS-centra, …

  • provinciebesturen: arrondissementscommissariaat, toeristische federatie van Waals- Brabant, …

  • gemeentebesturen en OCMW’s

  • weldadigheidsinstellingen en godshuizen: Godshuis van Péry, Godshuis Thumas, …

  • privé-instellingen, verenigingen, vennootschappen met sociaal of economisch oogmerk: plaatselijke hulp- en voedselcomités van Corbais, Genval, Rosières, ...

Archief van kerkelijke instellingen

Parochies, abdij La Ramée te Jauchelette, abdij van Villers-la-Ville, priorij van Bois-Seigneur-Isaac, Kapittelkerk Sint-Geertrui te Nijvel, …

Notariaatsarchief van het gerechtelijk arrondissement Nijvel

Huwelijkscontracten, boedelbeschrijvingen na overlijden, pachtovereenkomsten, …

Privaatrechtelijk archief

  • bedrijfsarchief : Fabelta-Tubeke, fabrieken Émile Henricot, Forges de Clabecq, Comptoir agricole de Quenast, Papeteries de Genval, enz.

  • archief van families en privépersonen: Kabinet Valmy Féaux, archief van familie Grégoire-Nélis (1597-1828), Filharmonie Saint-Georges (1835-1898), enz.

Genealogische bronnen

Bibliotheek

  • Een wetenschappelijke en administratieve bibliotheek: woordenboeken, atlassen, leeswijzers, biografieën, archieftoegangen, geschiedkundige werken, wetgeving, bestuurlijke stukken, almanakken, …

Zoekinstrumenten

  • GODINAS Julie en HENIN Catherine, (o.l.v.) DE MOREAU DE GERBEHAYE Claude, Archives de l'État à Louvain-la-Neuve : Guide des fonds et collections, Publicatie nr. 4758, Algemeen Rijksarchief, 2009.

  • Nieuwsgierig naar andere publicaties die u op weg kunnen helpen bij uw onderzoek? Neem hier een kijkje.

Links naar search.arch.be

Diensthoofd: Catherine Henin.

Archivaris: Charles-Yvan Élissèche.

Onthaal, leeszaal en magazijnbeheer: Emily Bouillot, Delphine Houioux.

Onderhoud: Carine Julémont.

Het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve bevindt zich op enkele minuutjes wandelen van het NMBS- en het TEC-station (bus) en van de parking aan de Grote Markt. Het Rijksarchief is goed toegankelijk voor mindervalide bezoekers.

Met de trein : Steek bij het verlaten van het NMBS-station het Universiteitsplein over en neem de rue Charlemagne tot aan de Grote Markt en vervolgens de rue Paulin Ladeuze. Er is een rechtstreekse treinverbinding met Binche, met Namen en Brussel, met halte in Ottignies en aansluiting naar Ottignies-Louvain-la-Neuve-Université.

Met de bus : Ga bij het verlaten van het busstation (aan de parking Leclercq, gelegen aan de boulevard du Sud) in de richting van het stadscentrum, via de place des Doyens en de Agora, tot aan de Grote Markt. Recht voor u bevindt zich de rue Paulin Ladeuze. De volledige dienstregeling kan worden geraadpleegd op de website van vervoersmaatschappij www.infotec.be of telefonisch worden aangevraagd via 010 23 53 53.

Met de wagen : Autoweg E 411 Brussel-Namen, afrit 8a. Volg Louvain-la-Neuve Centre. Onder de Grote Markt bevindt zich een ondergrondse betaalparking met 1000 plaatsen. Buiten het centrum is het ook mogelijk een aantal gratis parkeerplaatsen te vinden.

Toegang voor personen met beperkte mobiliteit (PBM): Het Rijksarchief verbindt zich ertoe de toegang tot al zijn leeszalen en andere openbare ruimtes te garanderen voor alle gebruikers. In dit kader werden de voorbije jaren reeds aanpassingen aan de gebouwen uitgevoerd zoals aangepaste toiletten voor personen met beperkte mobiliteit, de beschikbaarheid van oprijplaten voor rolstoelen, etc. Hebt u concrete vragen rond de toegang tot het Rijksarchief te Louvain-la-Neuve? Contacteer ons via telefoon (+32 (0)10 23 00 904) of e-mail.

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement