Sinds 1831 wordt aan Belgische politici van wie de loopbaan een stempel heeft gedrukt op de geschiedenis van ons land de titel van “minister van Staat” verleend. Het Algemeen Rijksarchief bewaart het archief van een dertigtal ministers van Staat, waaronder Charles Rogier, Frans Schollaert, Henri Jaspar, Pierre Harmel en Wilfried Martens. Recent is aan dit rijtje het archief van Marc-Antoine Pierson toegevoegd.
De inventaris van het archief van de abdij van Roosenberg te Waasmunster, die op 16 oktober 2019 wordt voorgesteld in de abdij in kwestie, brengt niet minder dan acht eeuwen religieuze, sociaaleconomische, maar vooral ook Wase én vrouwengeschiedenis voor onderzoekers binnen handbereik.
Met een publicatie in 2018 over Armand Ghiot, krijgsgevangene in Stalag IIB, werd het startschot gegeven van onze reeks Studies over de Tweede Wereldoorlog. De Bronnengids Hasselt tijdens de Tweede Wereldoorlog, een samenwerking met Geheugen Collectief en de Stad Hasselt (Stadsmus), is de tweede uitgave in deze reeks.
Genealogen verdiepen zich in de geschiedenis van hun voorouders, maar ook huizen hebben een levensloop die achterhaald kan worden. Regelmatig duiken er in onze leeszalen bezoekers op met een dergelijke vraag. Ze hebben een charmant 18e-eeuws boerderijtje of een bouwvallige molen gekocht en zijn enthousiast op zoek naar informatie over de geschiedenis ervan. Dat is vaak geen eenvoudige, maar wel een spannende zoektocht. Notariële akten, oorlogsschadedossiers en kadasterplannen leveren belangrijke bouwstenen. En wie écht geluk heeft, kan tot een heel eind vóór 1800 teruggaan.
De Waalse gemeentebesturen krijgen een langverwachte nieuwe archiefselectielijst ter beschikking. Het gaat om een inhoudelijke en vormelijke herziening en aanpassing van een oudere selectielijst die sinds 2005 niet meer herwerkt was. Ook aan Vlaamse zijde is een geactualiseerde versie van de archiefselectielijst voor gemeentearchief beschikbaar, goedgekeurd op 1 juni 2019.
Achter elke deur schuilt een verhaal, en dat geldt ook voor jouw woning! Wie woonde vroeger op jouw vertrouwde plekje? En was jouw huis vroeger een thuis voor kleermakers, of was het misschien een bakkerij? Emma D’haene heeft, in samenwerking met de stad Kortrijk en het Rijksarchief te Kortrijk, een gids geschreven waarmee je zélf de geschiedenis van je huis kan achterhalen. Het werk moet je nog altijd zelf doen, maar de (sluip)wegen die je kan volgen, worden in deze gids helder en efficiënt aangewezen.
De herdenkingsperiode rond 75 jaar Bevrijding, die loopt van de landing in Normandië tot aan de Duitse capitulatie, brengt tal van initiatieven met zich mee, vaak op het kruispunt van geschiedschrijving en herdenking. Het CegeSoma bleef als expertisecentrum inzake 20e-eeuwse conflicten niet aan de zijlijn staan, en heeft ook de komende maanden nog een mooi aanbod in petto!
Het archief van de gevangenis van Sint-Gillis werd jarenlang bewaard in afschuwelijke omstandigheden, in vochtige kelders vol schimmels, ratten, muizen en duiven, ondanks herhaald protest van archivarissen van het Rijksarchief. Enkele jaren geleden werd het archief toch overgedragen. En met de digitale publicatie van de inventaris wordt dit moeilijke dossier nu mooi afgerond. De inhoudelijke waarde van het archief kan moeilijk overschat worden…
Het Rijksarchief oefent toezicht uit op het archief- en informatiebeheer van de federale overheid. Daartoe publiceren we richtlijnen en aanbevelingen, verrichten we controlebezoeken en stellen archiefselectielijsten op. Dit zijn overzichten van archiefbescheiden met aanduiding van wat op termijn vernietigd, dan wel naar het Rijksarchief moet worden overgebracht. We verzorgen ook opleidingen voor ambtenaren en verlenen advies bij de bouw en inrichting van archiefruimtes. Welke concrete acties we in 2018 ondernamen om deze missie vorm te geven, lees je in het jaarverslag 'Archieftoezicht' dat nu online staat. De conclusie? Het Rijksarchief vraagt bijkomende mensen en middelen om haar wettelijke toezichtstaak en adviesfunctie naar behoren te kunnen uitoefenen...
In mei jl. verscheen een nieuw boekdeel van de Bibliografie van de Geschiedenis van België. Dit naslagwerk, waarvan de samenstelling sinds 2012 in het Algemeen Rijksarchief plaatsvindt, bevat een ruime selectie van titels van binnen- en buitenlandse boeken en artikels over de geschiedenis van België, vanaf de prehistorie tot nu. De Bibliografie maakt een balans op van de historiografische productie van het afgelopen kalenderjaar. Het recent gepubliceerde volume betreft jaargang 2014.