De 10,7 strekkende meter archief van het Weldadigheidsbureel en van de Commissie voor burgerlijke hospitiën van Zinnik is geïnventariseerd: een rechtstreekse blik op de acties die van eind 18de eeuw tot 1925 in Zinnik werden genomen ten voordele van de armsten. Het archief is raadpleegbaar in het Rijksarchief Bergen. In 1925 smolten het Weldadigheidsbureel en de Commissie voor burgerlijke hospitiën samen tot de Commissie voor Openbare Onderstand, voorloper van het huidige OCMW.
Eind jaren 1950 lijkt de oorlog en wederopbouw alsmaar verder weg. Er heerst een optimistische stemming in België, maar tegelijk wordt het land geconfronteerd met ernstige structurele problemen op economisch vlak. Een sleutelrol in de sanering en vernieuwing van de economie is weggelegd voor het Ministerieel Comité voor Economische en Sociale Coördinatie (MCESC). Het MCESC groeit vanaf 1961 uit tot het tweede belangrijkste nationale besluitvormingsorgaan na de Ministerraad. Via de archieven van het MCESC, nu ontsloten voor onderzoek, krijg je nagenoeg alle economische, financiële en sociale aspecten van het regeringsbeleid in het vizier.
De gevangenis van Oudenaarde kent een bewogen geschiedenis. Het archief van de oude gevangenis ging integraal verloren in november 1918. In 1999 werd een deel van het archief van na 1918 naar het Rijksarchief Gent overgebracht en geïnventariseerd, maar de belangrijkste bronnen bleven nog jaren achter. In 2022 werd ook het resterende deel overgebracht naar het Rijksarchief Gent en daar ontsloten voor onderzoek. De inventaris is intussen beschikbaar.
‘Na 8 jaar onderzoek legt Geert Sels de puzzelstukken bij elkaar die hij aantrof in verschillende archieven.’ Zo staat het op de flaptekst van het boek ‘Kunst voor das Reich’, dat voor het eerst omvattend het verhaal van nazi-roofkunst in België vertelt. Het gaat dan onder andere om archieven in Parijs, Koblenz en Den Haag. Maar veel van de archiefbestanden die de auteur in die periode stelselmatig doorzocht, bevinden zich in het Rijksarchief.
In het zog van het BRAIN 2.0-onderzoeksproject NaPol-Intel is in het Algemeen Rijksarchief nu ook het archief van de Algemene Rijkspolitie ontsloten voor onderzoek, meer bepaald de benoemingsdossiers van politiecommissarissen.
Niet alleen de economie verkeert momenteel in een diepe crisis, hetzelfde kan gezegd worden van onze nationale economische historiografie. Fundamenteel onderzoek ter zake is uiterst schaars, onder meer door de beperkte toegankelijkheid van relevante overheidsarchieven. De komende jaren zal hierin verandering komen, dankzij grootschalige selectie en inventarisatie.
De archieven van de Raad van Brabant blijven intrigeren. In een nieuwe inventaris zijn nu de procesdossiers van particulieren aan de beurt, bewaard door de procureur-generaal in de periode 1452-1794. Bijzonder, om verschillende redenen!
De twaalf strekkende meter archief die het Rijksarchief Bergen bewaart over de weldadigheidsinstellingen van Zinnik tijdens het ancien régime is geïnventariseerd. Je vindt er documenten in terug over de leprozerie, het Sint-Jakobshospitaal, het nieuwe hospitaal, het weeshuis en de Armentafel. De inventaris beschrijft daarnaast stukken die werden toegeschreven aan het Officie van de baljuw van Zinnik, een lokale gerechtelijke instelling.
Tussen 1792 en 1814 kregen onze streken een nieuw bestuurlijk, politiek en gerechtelijk kader, met onder meer kantonvredegerechten, registratiekantoren, rechtbanken van eerste aanleg en hypotheekbewaarders per gerechtelijk arrondissement. Zes archiefbestanden die kunnen worden geraadpleegd in het Rijksarchief Namen geven uitvoerig duiding over de bestuurlijk-politieke overgang van het Land van Namen naar het Departement van Samber en Maas. Een recent artikel hierover in de Annales de la Société archéologique de Namur licht verder toe.
De zogenaamde “Verzameling Oorkonden met Blauw Nummer” is met ruim 12.000 oorkonden wellicht de grootste van het land. Ze bevat charters uit de periode 1065-1795, afkomstig van honderden West-Vlaamse instellingen die werden afgeschaft op het einde van het ancien régime. De oorkonden met blauw nummer die in het Rijksarchief Kortrijk worden bewaard, zijn dankzij een nieuwe inventaris helemaal klaar voor onderzoek.
