Op zaterdag 9 en zondag 10 september 2017 worden in Wallonië de traditionele erfgoeddagen (Journées du Patrimoine) gehouden. Deze staan dit jaar in het teken van ‘Waterlopen, wegen en spoorlijnen. Erfgoed en RAVeLs ‘ (Voies d’eau, de terre et de fer. Patrimoines et RAVeL). Voor de gelegenheid verscheen een boek van de hand van twee historici-archivarissen van het Algemeen Rijksarchief.
Sinds 1961 heeft de RTB (Radiodiffusion Télévision Belge) geleidelijk aan 420 strekkende meter (papieren) archief overgebracht naar het Algemeen Rijksarchief. Dankzij een nieuwe inventaris van 407 blz. is dit omvangrijk archiefbestand nu ook toegankelijk voor onderzoek. Voer voor wie geïnteresseerd is in de geschiedenis van de Belgische openbare omroep.
In het Rijksarchief te Kortrijk werd op 22 juni 2017 de inventaris van de handschriftenverzameling van Joseph de Bethune voorgesteld. Deze historisch waardevolle collectie werd in 2015 door de stad Kortrijk in bewaring gegeven bij het Rijksarchief. De wetenschappelijke inventaris bevat de beschrijving van 269 handschriften uit de periode 1330-1911: middeleeuwse oorkonden, prachtige figuratieve kaarten uit het ancien régime, maar net zo goed eigenhandig geschreven gedichten van Guido Gezelle.
Hoe functioneert de democratische rechtsstaat wanneer zij bedreigd wordt? In welke mate zijn inbreuken op liberale, democratische waarden – zoals individuele rechten en vrijheden – verantwoord voor het overleven van de staat? Vanaf wanneer wordt de openbare veiligheid bedreigd en wie beslist over het evenwicht tussen veiligheid en vrijheid? Het zijn even fundamentele als tijdloze vragen, waarop Laurence Petrone in het derde volume van onze reeks Studies in Belgian History een antwoord zoekt.
In het Rijksarchief te Leuven is het archief van het arrondissementscomité Leuven en de plaatselijke comités van het arrondissement Leuven van Winterhulp geïnventariseerd. Winterhulp was een liefdadigheidsorganisatie die op 29 oktober 1940, tijdens de bezetting, werd opgericht door de secretarissen-generaal.
In haar tijdschrift publiceert Archief- en Bibliotheekwezen in België (ABB) bijdragen in verband met archivistiek, bibliotheconomie en alle aanverwante disciplines. Het nieuwste nummer richt de schijnwerpers op de archieven van de jeugdbewegingen in België.
Het Rijksarchief te Gent heeft drie kleine archiefbestanden van gemeenten, met hoofdzakelijk 19de-eeuwse stukken, geïnventariseerd en op die manier vlot raadpleegbaar gemaakt. Het betreft het archief van de voormalige gemeenten Dikkelvenne, Gavere, en Vurste, die sinds 1977 deel uitmaken van de huidige fusiegemeente Gavere. De gemeente Gavere is gelegen in het midden van Oost-Vlaanderen, langs de Schelde, halverwege tussen Gent en Oudenaarde.
Procesdossiers uit de vroegmoderne periode zijn een erg rijke bron, die veel prijs geeft over het dagelijks leven van onze voorouders. Van de 15de tot de 18de eeuw was de Raad van Brabant de belangrijkste rechtbank in het Hertogdom Brabant en de “Landen van Overmaas”. In het Rijksarchief te Brussel wordt sinds tien jaar hard gewerkt om de procesdossiers van deze rechtbank te ontsluiten voor het publiek. Recent verschenen vijf nieuwe inventarissen.
Raadpleeg via de zoekrobot van het Rijksarchief (opgelet: eerst inloggen) een duizendtal geïllustreerde affiches uit de oorlogsperiode. Bernard Wilkin, de archivaris die de voorbije maanden de affiches heeft geïnventariseerd, legt in een filmpje uit hoe zijn inventaris is opgebouwd en waar de affiches online te vinden zijn.
Emmanuel Bodart, diensthoofd van het Rijksarchief te Namen, heeft zijn doctoraat, dat hij tien jaar geleden verdedigde, nu ook gepubliceerd. Zijn studie over de geschiedenis van de stad Namen en zijn bevolking van de 13e tot de 16e eeuw is gebaseerd op historische en archeologische documenten en getuigenissen die tot dusver weinig gekend waren. Een aantal van de historische kenmerken van Namen waar hij op wijst, zijn tot op vandaag zichtbaar in de stad.
