Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Het Henegouwse Bruyelle tijdens het ancien régime: archief van schepenbank, leenhof en gemeente geïnventariseerd

Texte petit  Texte normal  Texte grand
22/02/2023 - Onderzoek - Inventarisatie - Publicaties - Rijksarchief te Doornik

Twee inventarissen over Bruyelle, een dorp in de provincie Henegouwen, deelgemeente van de stad Antoing, rolden zopas van onze persen. Het gaat om het archief van de schepenbank en het leenhof van Bruyelle enerzijds, en het gemeentearchief van Bruyelle anderzijds. De inventarissen bevatten indexen met persoons- en plaatsnamen. Het in omvang beperkte archief is vrij raadpleegbaar in het Rijksarchief Doornik.  

Er is weinig geweten over het middeleeuwse Bruyelle. Het dorpje aan de linker Scheldeoever fusioneerde in 1977 met Antoing en wordt voor het eerst vermeld in 1187.  

Archief van de schepenbank en het leenhof

Dit kleine archiefbestand bevat archief van de schepenbank, met focus op het personeel ervan en meer specifiek op de rechtsbevoegdheden van het personeel (gewillige en gedingbeslissende rechtspraak). Ook het archief van het leenhof van Bruyelle, voornamelijk in verband met het beheer van de leengoederen, vind je hier terug. Het archief gaat vooral over de 17de en de eerste helft van de 18de eeuw, maar enkele stukken zijn ouder.

De belangrijkste documenten zijn onder meer placitaregisters van de schepenbank die teruggaan tot 1531. Daarnaast zijn er aparte stukken die werden toegevoegd als bijlage of als processtuk dienden. En akten die werden geregistreerd of uitgeschreven door wetsdienaars. Originele stukken op perkament zijn zeer zeldzaam in dit bestand. Het grootste deel van de oorkondenschat van Bruyelle is immers verdwenen. Enkele andere stukken tenslotte hebben rechtstreeks betrekking op de heren van Bruyelle, hun rechten en inkomsten. Het is helaas niet mogelijk met zekerheid vast te stellen of deze stukken van het leenhof of van de schepenbank afkomstig zijn.

Gemeentearchief

Het zeer fragmentarische gemeentearchief van Bruyelle dateert voornamelijk uit de 17de en de eerste helft van de 18de eeuw. Het archief bevat alle stukken over de gemeenschappelijke prerogatieven van de inwoners (via de schepenen) inzake financiën, fiscaliteit, gemeentebezit, militaire aangelegenheden en eredienst.  

Opvallend is een interessante reeks belastingregisters met verantwoordingsstukken. Maar uit de boekhouding van de belastingheffing zijn slechts enkele losse vrijstellingen overgebleven.

Het archief is vrij raadpleegbaar in de leeszaal van het Rijksarchief Doornik.  

   

Inventarissen

Naast een historiek bevatten de inventarissen ook een index met persoons- en plaatsnamen.

MARIAGE Florian, Inventaire des archives de l’échevinage et de la cour féodale de Bruyelle (1531-1752 (1826)), reeks Inventarissen Rijksarchief te Doornik nr. 48, publicatie nr. 6353, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2023.

MARIAGE Florian, Inventaire des archives de la communauté de Bruyelle (Début du XVIe siècle-1752), reeks Inventarissen Rijksarchief te Doornik nr. 47, publicatie nr. 6351, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2023.

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement