Eind november 2018 verscheen alweer het derde nummer voor 2018 van het Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis (BTNG), uitgegeven door het CegeSoma: Margaux Roberti-Lintermans schrijft over de naoorlogse repressie in de Oostkantons na 1944, Michèle Corthals over de Vlaamse verzetspers tijdens WO II, Christa Matthys en Soetkin Gryson over vroedvrouwen en reproductieve gezondheidszorg in de 19e eeuw, en Eduard Clappaert en Martin Kohlrausch over de Belgische diplomatie en de processen rond Duitse oorlogsmisdaden na de Eerste Wereldoorlog.
Open (research) data, open science, open access, data management plans, beveiliging van gegevens en privacybescherming, … Het zijn thema’s waarmee de (Belgische) sociale wetenschapper in stijgende lijn geconfronteerd wordt. Via een enquête, verstuurd naar alle Belgische universiteiten, wilde SODA de bezorgdheden die hierover leven bij onderzoekers in kaart brengen.

In maart 2013 droeg het provinciebestuur van Antwerpen zijn archieven ouder dan 30 jaar over aan het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren. De deelarchieven uit deze overdracht die betrekking hebben op de Tweede Wereldoorlog en haar nasleep zijn nu geïnventariseerd. Het gaat om archiefstukken die een goed beeld geven van de opdrachten die het Antwerpse provinciebestuur vervulde tijdens de mobilisatie, de bezetting en de directe naoorlogse periode. Zo kan deze inventaris een impuls vormen voor het onderzoek naar de Tweede Wereldoorlog in de provincie Antwerpen, maar ook voor lokaal historisch onderzoek in bredere zin.

Stamboeken van zeelui bevatten gegevens die geschikt zijn voor zowel stamboomonderzoek als onderzoek naar migratiepatronen. In het kader van het IMMIBEL-project werden de klappers op de stamboeken die worden bewaard in het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren digitaal verwerkt én geïntegreerd in onze online zoekrobot.

De 107 strekkende meter archief van het aankoopcomité van Bergen (verantwoordelijk voor de aankoop en onteigening van vastgoed voor rekening van de Staat) die in 2014 werd overgebracht naar het Rijksarchief te Bergen is dankzij de publicatie van een inventaris nu ook raadpleegbaar. Het archief beslaat vooral de periode 1938-1976 en alle gemeenten van de provincie Henegouwen komen erin aan bod. Het archiefbestand bevat onder meer de minuten van akten die door het comité werden verleden, briefwisseling met onteigende personen, plattegronden en uittreksels van het kadaster, onteigeningsplannen, foto’s, expertiseverslagen, hypotheekattesten, enz.

In het kader van de honderdste verjaardag van de Wapenstilstand van de Groote Oorlog kan je elke dag van november 2018 op de Facebook-pagina van het Rijksarchief kennismaken met een van de aspecten van dit gruwelijke conflict. Het Rijksarchief bewaart in zijn verschillende vestigingen talrijke archiefbestanden over de Eerste Wereldoorlog.
Sinds 2018 zijn circa 240.000 individuele dossiers – goed voor 650 strekkende meter archief – over de burgerslachtoffers van de Eerste Wereldoorlog raadpleegbaar in het Algemeen Rijksarchief. Ze vormen een onuitputtelijke bron van onderzoek en werpen ligt op de strijd voor erkenning die duizenden Belgen na de oorlog hebben gevoerd.

Iedereen is wel bekend met de 404 HTTP response code, die aangeeft dat de webpagina die je had opgevraagd niet meer beschikbaar is. Dit is op zijn minst frustrerend, maar duidt ook op een onderliggend probleem: dagelijks gaat veel interessante informatie op het web verloren. Het Rijksarchief en de andere partners binnen het onderzoeksproject PROMISE buigen zich over deze problematiek. Het project werkt een federale strategie uit voor het archiveren van het Belgisch web.

Via de zoekrobot van het Rijksarchief kan je meer dan 6.000 foto's over de Eerste Wereldoorlog raadplegen. Alle aspecten van 'de Groote Oorlog' komen erin aan bod: de invasie, de militaire operaties aan het IJzerfront, de Belgische regering in Sainte-Adresse, de collaboratie- en weerstandsnetwerken, de bevrijding, de overwinningsceremonies en de eerbetuigingen aan de oorlogsmartelaren,… De inventaris waarin alle beschrijvingen van deze foto's zijn opgenomen – en die maar liefst 602 bladzijden telt! – , is nu ook verschenen.

Het kasteel van Annevoie was drie eeuwen lang in handen van de familie de Montpellier, nadat deze het had verworven van de familie de Halloy. Het archief van de familie de Montpellier d'Annevoie en aanverwanten (1587-1983), dat lange tijd in het kasteel werd bewaard, is nu raadpleegbaar in het Rijksarchief te Namen.
