Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek is van essentieel belang voor vooruitgang en innovatieve ontwikkeling. Toch renderen geïnvesteerde middelen vaak onvoldoende, omdat onderzoeksgegevens binnen een te beperkte kring verspreid worden en/of het bestaan ervan niet gedocumenteerd is. Een Open Data-politiek waarbij onderzoeksgegevens publiek ter beschikking worden gesteld, verhoogt niet enkel het financiële rendement, maar zorgt ook voor een tot nog toe ongekende boost van het wetenschappelijk onderzoek. Uiteraard brengt het publiceren van deze data risico’s met zich mee. Daarom is er nood aan een kwalitatief en regulerend kader dat een brede juridische bescherming biedt.
Eind september 2019 verzamelden data-experten van over heel Europa in Engeland voor het CESSDA Expert Seminar 2019 (CES 2019). België was vertegenwoordigd door het SODA-team, dat een uiteenzetting gaf over de nieuwe richtlijn inzake open data en publieke sector informatie.
Het archief van de Orde der Geneesheren en van de Orde der Apothekers, die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden opgericht, is dankzij twee nieuwe inventarissen raadpleegbaar in de leeszaal van het Algemeen Rijksarchief: fantastisch nieuws voor wie onderzoek wil doen naar de geschiedenis van deze beide beroepsgroepen tijdens de Duitse bezetting.
Tijdens het ancien régime was de provincie Limburg een van de zeventien provinciën van de Spaanse – en later Oostenrijkse – Nederlanden. In de praktijk ging het om een federatie van vier verschillende entiteiten: het Hertogdom Limburg, het Land van Dalhem, het Land van Valkenburg en het Land van ‘s-Hertogenrade (Rolduc). De acta van het internationaal colloquium over de geschiedenis van het hertogdom Limburg en de Landen van Overmaas zijn nu gepubliceerd.
Het Rijksarchief te Eupen heeft 22 strekkende meter historisch archief (1945-heden) van de Duitstalige openbare omroep (BRF) verworven, gewaardeerd (selectie uitgevoerd) en geïnventariseerd.
Op 10 september 2019 verdedigde Tom Bervoets, archivaris in het Rijksarchief te Brussel, met succes zijn proefschrift ‘Pleitbezorgers? De parochieclerus voor de Raad van Brabant in de achttiende eeuw’ aan de KU Leuven. Dit doctoraat kwam tot stand binnen het Rijksarchief en steunt in belangrijke mate op de zogenaamde ‘processen van de clerus’ uit het archief van de Raad van Brabant, waarvan de 18e-eeuwse dossiers in het kader van dit onderzoeksproject werden geïnventariseerd. Proficiat, Tom!
In 2017 werd met de publicatie van een eerste inventaris van het archief van het Rode Kruis van België een archiefbestand ontsloten dat cruciale informatie bevat over de activiteiten van de organisatie tijdens de Eerste Wereldoorlog. Met de publicatie van een bijkomende inventaris voor de periode 1922-1959 wordt opnieuw een schat aan informatie beschikbaar, met ditmaal een hoofdrol voor de Tweede Wereldoorlog.
Sinds 1831 wordt aan Belgische politici van wie de loopbaan een stempel heeft gedrukt op de geschiedenis van ons land de titel van “minister van Staat” verleend. Het Algemeen Rijksarchief bewaart het archief van een dertigtal ministers van Staat, waaronder Charles Rogier, Frans Schollaert, Henri Jaspar, Pierre Harmel en Wilfried Martens. Recent is aan dit rijtje het archief van Marc-Antoine Pierson toegevoegd.
De inventaris van het archief van de abdij van Roosenberg te Waasmunster, die op 16 oktober 2019 wordt voorgesteld in de abdij in kwestie, brengt niet minder dan acht eeuwen religieuze, sociaaleconomische, maar vooral ook Wase én vrouwengeschiedenis voor onderzoekers binnen handbereik.
Op 25 september 2019 werden tijdens een studienamiddag in het Algemeen Rijksarchief de onderzoeksresultaten en de ontwikkelde tools van het pilootproject ‘Waarderen van kabinetsarchieven’ officieel voorgesteld. Ook het onderzoekspotentieel van en de praktijkervaring met deze archieven kwamen op de studiedag uitvoerig aan bod. Het initiatief van het project ging uit van Archiefbank Vlaanderen. Het Rijksarchief, één van de projectpartners, trad op als gastheer.
