Tweehonderd jaar geleden, op 18 juni 1815, werd de beroemde Slag bij Waterloo uitgevochten. Het Rijksarchief bewaart honderden meters archief uit deze periode, raadpleegbaar aan de hand van archiefgidsen, inventarissen, historische studies, … Naar aanleiding van de herdenking dit jaar staan ook enkele evenementen op stapel.
De medewerkers van het project SATURN hebben al bijna 9 km archief van de FOD Financiën laten vernietigen of overbrengen naar verschillende rijksarchieven. De eerste inventarissen, waaronder enkele toegangen op de archieven van de hypotheekkantoren, zijn gepubliceerd. Benieuwd wat u in hypotheekarchief kan terugvinden en hoe u ermee aan de slag kan?
Juni betekent… examens. Op zoek naar een rustige plek om samen met anderen te studeren? Wees welkom in één van onze volgende leeszalen in Brussel (Algemeen Rijksarchief, Rijksarchief te Brussel), Vlaanderen (Antwerpen-Beveren, Brugge, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven) of Wallonië (Aarlen, Bergen, Louvain-la-Neuve, Luik, Namen). Studenten betalen voor een jaarkaart € 10,00, maar krijgen daarvoor de luxe van een studiezaal, waar een sfeer van historisch onderzoek hangt!
De projectmedewerkers van SATURN – de ‘archiefploegen Financiën’ – hebben al bijna 9 km archief van de FOD Financiën laten vernietigen of overbrengen naar verschillende rijksarchieven. De eerste inventarissen, waaronder enkele toegangen op de archieven van de hypotheekkantoren, zijn gepubliceerd. Benieuwd wat u in hypotheekarchief kan terugvinden en hoe u ermee aan de slag kan? We geven u enkele onderzoektips. Om naast de specifieke inventarissen ook een algemeen overzicht te kunnen bieden van het archief van de centrale diensten van de FOD Financiën, wordt sinds april 2015 aan een archiefgids, getiteld MONETA, gewerkt.
MONETA: een archiefgids over de archieven van de FOD Financiën
SATURN: onderzoektips voor hypotheekarchief
Het WAP of West-Vlaams Archievenplatform viert dit jaar zijn vijftienjarig bestaan en heeft alle West-Vlaamse archiefdiensten uitgenodigd om mee te werken aan de rondreizende tentoonstelling en publicatie ‘Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden in West-Vlaamse archiefdocumenten (1815-1830)’. De ‘Hollandse Periode’ komt niet toevallig net nu onder de aandacht. Het is precies 200 jaar geleden dat het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden tot stand kwam. De tentoonstelling is van 10 juni tot en met 3 juli 2015 te bezoeken in het Rijksarchief te Kortrijk.
De rijksarchieven te Kortrijk en Leuven starten met de nadere ontsluiting van hun notariaatsarchief, gestroomlijnd in het vrijwilligersproject Notarius. Notarissen moeten volgens de wet op het notarisambt hun minuten na 75 jaar overdragen aan het Rijksarchief, wat een bijzonder rijke collectie oplevert. Daarnaast beheert het Rijksarchief een grote verzameling notariaatsarchief die dateert uit de periode vóór de aanhechting bij Frankrijk (1795). Alles bij elkaar gaat het voor Leuven en Kortrijk alleen al om meer dan 2 strekkende km archief.
Het Rijksarchief verwerft de laatste jaren meer en meer parochiearchieven. De regionale verschillen in frequentie en omvang van kerkelijke aanwinsten zijn aanzienlijk, maar het fenomeen is in heel België merkbaar. In samenspraak met de bisdommen, en met de hulp van vele vrijwilligers, werkt het Rijksarchief mee aan lange termijn oplossingen. Een blik op het bisdom Gent leert dat dit tot mooie resultaten kan leiden.
Vanaf 14 april 2015 zijn de microfilms en de genealogische bibliotheek Oost-Vlaanderen (destijds ondergebracht in het Rijksarchief te Ronse) niet langer raadpleegbaar in het Rijksarchief te Kortrijk. Ze worden immers verhuisd naar het nieuwe Rijksarchief te Gent. De gedigitaliseerde parochieregisters en akten van de burgerlijke stand kunnen uiteraard wél nog in de (digitale) leeszaal in Kortrijk geraadpleegd worden.
Het Rijksarchief bewaart vele honderden meters procesdossiers, verspreid over zijn verschillende vestigingen in België. Ontsluiting en valorisatie van dit interessante bronnenmateriaal heeft sinds kort een nieuwe adem gevonden, die wordt toegelicht in het laatste nummer van Science Connection (p. 28 t/m 30). En ook de Bibliografie van de Geschiedenis van België, sinds 2012 gerealiseerd binnen het Rijksarchief, komt aan bod, op p. 20 t/m 23.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd grote schade aangericht aan privébezittingen, waarvoor nadien schadevergoeding kon worden aangevraagd. Het Rijksarchief bewaart honderdduizenden van dergelijke ‘oorlogsschadedossiers'. De dossiers bevatten een schat aan unieke en gediversifieerde informatie, die ongetwijfeld talrijke onderzoekers – zowel vakspecialisten als het grote publiek – van waarde kan zijn.
