De Gentse bisschop Antonius Triest (1577-1657) stond bekend als een spreekwoordelijke kampioen van de katholieke reformatie. Hij was vermaard om zijn vroomheid en zijn streven naar katholiek herstel, in de nasleep van de beeldenstormen en de reformatorische onrust van de 16e eeuw. Eén van de instellingen die in zijn vizier kwam, was de abdij van Roosenberg in Waasmunster, een gemeenschap van reguliere kanunnikessen. Vooral de omgang van de zusters met het slot of de clausuur was hem een doorn in het oog. Dat de abdissen waarmee Triest de confrontatie aanging geen volgzame schapen waren, blijkt uit de correspondentie en overgeleverde processtukken uit die tijd …
Tijdens deze Vrouwenweek richten we onze spots elke dag op ‘vergeten vrouwen’ uit de geschiedenis. Ondernemingszin, liefde voor het geschreven woord en gezonde ambitie: maak kennis met de echtgenotes De Goesin, typevoorbeelden van het fenomeen drukkersvrouwen.
Wie stamboomonderzoek doet en hiervoor doopakten raadpleegt, ziet steeds dezelfde categorieën van betrokken partijen de revue passeren: de pastoor, de boreling, de ouders, de meter en peter. Wie ook wordt vermeld, maar zelden of nooit expliciet wordt genoemd, is de vroedvrouw die de moeder bijstond bij de bevalling. Tijdens deze Vrouwenweek richten we onze spots elke dag op ‘vergeten vrouwen’ uit de geschiedenis. Vroedvrouw Elisabeth Van Duyse uit Vrasene bijt de spits af.
"P.S. Je mag deze brief laten lezen aan je collega's en je vrienden." Met dit postscriptum sloot Hendrik zijn brief af. Die schreef hij in januari 2019 naar aanleiding van zijn telefonische vraag of er geen opsluitingsdossier van zijn vader bestond in het Rijksarchief Antwerpen-Beveren? Na de Bevrijding in 1944 zat Hendriks vader een tijd opgesloten in het interneringscentrum van Merksplas. Omdat hij, op jonge leeftijd, zijn vader had zien wegvoeren, had dit – naar eigen zeggen – een trauma veroorzaakt. Hij droomt er nog steeds van. Omdat hij geen computer bezit, verzocht ik hem een brief te schrijven met alle relevante informatie die een gerichte zoektocht naar het dossier mogelijk moest maken. Op drie kantjes papier kreeg ik vervolgens een geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in zeven mijlslaarzen gepresenteerd. Op basis van deze ene casus blijkt overduidelijk hoe moeilijk de inbedding van een genuanceerde wetenschappelijke visie op een persoonlijk verhaal verloopt.
Naar aanleiding van de 75e verjaardag van de bevrijding en het einde van de Tweede Wereldoorlog plant Renaissance du Livre de publicatie van twee nieuwe fotoboeken in de reeks Steden in oorlog: één over Wallonië, en één over Brussel. Kan de geschiedenis van steden in oorlog geschreven worden aan de hand van fotomateriaal? Het CegeSoma zoekt mee naar antwoorden, en lanceert een oproep om foto’s te verzamelen.
De Nederlandse Spoorwegen (NS) beslisten in november 2018 een schadevergoeding te betalen aan de slachtoffers en nabestaanden van de Joden die tijdens WO II door de NS werden gedeporteerd. Wat met de Belgische spoorwegen? Diverse media berichtten dat in België ‘geen onderzoek’ beschikbaar was. Nochtans verscheen in 2007 het door de overheid bij het CegeSoma bestelde onderzoek ‘Gewillig België’. Wetenschappelijk onderzoek en publiek debat: het blijft een moeilijk huwelijk in België. Nico Wouters, hoofd van het CegeSoma, vat de discussie samen.
De Tweede Wereldoorlog is zonder twijfel de katalysator geweest om de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) te doen aannemen. Het Naziregime en zijn fascistische bondgenoten hadden laten zien dat ook “beschaafde” naties in staat zijn tot gruwelijke misdaden, zelfs tegen hun eigen bevolking, en dat daarom waarborgen moesten worden vastgelegd ter bescherming van burgers, ook tegenover hun eigen regering. De UVRM werd door de Verenigde Naties aangenomen in december 1948 en blies in 2018 dus zeventig kaarsjes uit. Wat is de rol en het belang van archieven in het kader van de UVRM? Daar zoekt Geertje Elaut, wetenschappelijk medewerker van het Rijksarchief, een antwoord op.
Naar aanleiding van 100 jaar Wapenstilstand selecteerden de verschillende Rijksarchieven een WOI-archiefstuk dat voor hen de overgang van oorlog naar vrede symboliseert. Via een stemformulier op onze website kon je laten weten welke van deze stukken jou het meest intrigeerde. En dat bleek een collage van foto’s uit het Rijksarchief te Aarlen te zijn, waarop de Duitse aftocht en de intrede van de Amerikanen in Aarlen te zien zijn. Uit de deelnemers die op het winnende stuk stemden, werd één gelukkige geloot, die een publicatie mag kiezen uit onze webshop.
In het kader van de honderdste verjaardag van de Wapenstilstand van de Groote Oorlog kan je elke dag van november 2018 op de Facebook-pagina van het Rijksarchief kennismaken met een van de aspecten van dit gruwelijke conflict. Het Rijksarchief bewaart in zijn verschillende vestigingen talrijke archiefbestanden over de Eerste Wereldoorlog.
Op 25 mei 2018 trad de Algemene Verordening Gegevensbescherming in werking. Deze nieuwe Europese wetgeving, beter bekend onder de Engelse afkorting GDPR, zorgt ervoor dat jouw persoonsgegevens beter worden beschermd en dat je er meer controle over hebt. We verzekeren alle nieuwsbriefabonnees van het Rijksarchief dat enkel hun e-mailadres in onze databank zit. We gebruiken dit adres niet voor andere doeleinden en delen het ook niet met derden. Als je onze nieuwsbrief wil blijven ontvangen, moet je niets doen. Wil je je voorkeuren aanpassen of wil je je uitschrijven? Dat kan via de link onderaan elke nieuwsbrief, of via deze link.
