Archieven zijn voor elke overheidsinstelling van essentieel belang voor een goede en efficiënte werking en voor het afleggen van verantwoording aan de samenleving, of ze nu analoog of digitaal, enkele minuten of enkele jaren geleden gecreëerd zijn. Overheidsarchief documenteert wat gedaan werd en waarom. Sommige documenten worden bovendien op termijn overgebracht naar het Rijksarchief om latere generaties in staat te stellen onze geschiedenis te bestuderen.
- Hoe zorg je dat analoge en digitale informatie in goede staat blijft?
- Welke informatie moet bewaard worden en welke niet?
- Welke informatie moet overgebracht worden naar het Rijksarchief en hoe doe je dat?
- Welke informatie mag vernietigd worden en hoe doe je dat?
- Welke analoge informatie mag vervangen worden door scans en hoe doe je dat, digitaliseren (al dan niet om te vervangen)?
Definities van de belangrijkste archieftermen vind je op de pagina Termen en thema's.
In februari 2023 lanceerde het Rijksarchief een grote enquête die peilde naar het beheer van de digitale archieven ('e-archieven') van de federale overheid. ‘SurveA 2023’ werpt voor het eerst licht op de digitale archiveringsstrategieën en -praktijken van de federale overheid, en doet dat voor bijna de volledige overheid. De kennis die de bevraging ons heeft bijgebracht zal in de komende jaren het beleid van het Rijksarchief mee richting geven en bij uitbreiding het federaal archiefbeleid in het algemeen.
In september liep Anne Jacquemin, archivaris in het Rijksarchief Luik, drie weken stage in Parijs. Ze nam er samen met twintig andere archivarissen deel aan de internationale technische archiefstage die jaarlijks wordt georganiseerd door het Frans Instituut voor Nationaal Erfgoed. Het doel? Samenwerkingsverbanden en wederzijdse ondersteuning tussen professionals en archiefinstellingen bevorderen en versterken!
Archiefwetenschap en gegevensbeheer zijn sectoren die de laatste jaren een hoge vlucht hebben genomen. Deze evolutie vertaalt zich in een hernieuwd opleidingsaanbod in Franstalig België. Tijd voor een overzicht, met het nieuwe academiejaar in zicht.
De archiefproblematiek binnen Justitie is helaas een gekend fenomeen. Denk aan plaatsgebrek, ongeschikte infrastructuur, schimmelvorming… Tijdens deze legislatuur zet Justitie in nauwe samenwerking met het Rijksarchief belangrijke stappen om het tij te keren. Voorlopig orgelpunt van deze samenwerking is de publicatie van een herziene archiefselectielijst voor gerechtelijke archieven. De impact hiervan op het archiefbeheer van de hoven en rechtbanken kan moeilijk overschat worden.
De Databank voor Akten van de Burgerlijke Stand (DABS) is een centrale databank waarin alle akten van de burgerlijke stand voortaan worden bewaard en beheerd. Deze centrale databank komt in de plaats van de lokale registers die voorheen per gemeente/consulaat werden bijgehouden. Met de DABS wordt de overstap gemaakt naar gestandaardiseerde, gedocumenteerde en uniforme akten.
Op 4 mei 2023 gaf het Rijksarchief aan de gemeente Gerpinnes het origineel koninklijk besluit van 1 maart 1962 terug waarmee de voormalige gemeente Villers-Poterie haar wapenschild verkreeg. Het document werd eerder verkocht op een rommelmarkt in het Antwerpse.
De databank van de Commissie voor de schadeloosstelling van de leden van de Joodse Gemeenschap werd op 7 februari 2023 overgemaakt aan het Algemeen Rijksarchief. De informatie die ze bevat, is een waardevolle getuigenis van de inspanningen die de Belgische autoriteiten in het begin van de 21ste eeuw hebben geleverd om de slachtoffers van de Shoah te vergoeden.
Het Rijksarchief lanceerde in februari een grote bevraging naar het digitaal archief dat ‘leeft’ bij de federale overheidsdiensten en hoe het beheerd wordt. Het doel? Archiefvormers beter kunnen adviseren door hun problemen te identificeren. En in kaart brengen wat er in de toekomst op het Rijksarchief afkomt.
Enkele jaren voor de viering van zijn tweehonderdjarig bestaan heeft België eindelijk een wetgeving over de verplichte declassificatie van geclassificeerde stukken. De nieuwe wet betekent een grote stap voorwaarts in de richting van meer transparantie, democratische controle en ontsluiting van de archieven voor de burger en voor onderzoek.
Het Rijksarchief heeft een belangrijke toezichtsfunctie wat een correct archiefbeheer door overheidsdiensten betreft. Daartoe publiceren we richtlijnen en aanbevelingen, verzameld op de profielpagina 'Ambtenaar'. Een jaar geleden werd begonnen met een opfrissing van deze onlineadviezen voor ambtenaren. Het doel? Actualisering van teksten en structuur, maar ook toevoeging van actuele thema’s zoals SharePoint, elektronische archiveringsdiensten (Digital Act) en milieubewust archiveren. In de nieuwe structuur is een grotere rol weggelegd voor digitaal archief binnen klassieke archiefthema’s, zoals informatie bewaren, ordening en naamgeving en archief in nood (bedreigingen voor/schade aan archief). Om alle pagina’s gemakkelijk terug te vinden, werd ook een kennisbank toegevoegd.
