Het project GUARD – een acroniem voor Guarantee Unpreserved Archives Remain Documented – heeft als doel de vluchtige informatie die online en in veilingcatalogi over middeleeuwse archiefdocumenten circuleert te verzamelen, te compileren en te structureren, om ze vervolgens permanent te archiveren in een open databank.
.jpg)
Ieder jaar worden tientallen middeleeuwse geschriften legaal verhandeld op de privémarkt, via veilinghuizen of online verkoopzalen. Het Rijksarchief en de wetenschappelijke instellingen slagen er weliswaar soms in om deze archiefstukken en manuscripten te recupereren (zoals in het geval van de “Byzantijnse” oorkonde van Boudewijn II van Courtenay), maar ze kunnen dat niet systematisch doen. Vele stukken die van belang zijn voor onderzoek verdwijnen zo uit het zicht van historici tot ze opnieuw te koop worden aangeboden of opduiken in een verzameling aan het andere eind van de wereld (zoals in het geval van het overlijdensregister van de parochie Hollain).
Om dit probleem aan te pakken, hebben Nicolas Ruffini-Ronzani (UNamur/Rijksarchief Namen) en Sébastien de Valeriola (ULB) een (Franstalige) samenwerkingstool op poten gezet waarmee een virtueel spoor wordt bewaard van middeleeuwse documenten die op de privémarkt rondwaren: de online databank GUARD.
De databank werd opgevat als een “wiki”, een webapplicatie die zoals Wikipedia een groep gebruikers in staat stelt om samen te werken aan de opbouw en de aanpassing van bladzijden van eenzelfde website. Dankzij de soepelheid en gebruiksvriendelijkheid kan iedereen met dit systeem één of meerdere aantekeningen maken zonder eerst een lange opleiding te moeten volgen. Na de aanmaak van een gratis gebruikersaccount kan elke onderzoeker in GUARD informatie opladen over documenten die op de privémarkt te koop worden gesteld.
Zodra je account is aangemaakt en gevalideerd, dien je als gebruiker alleen maar te klikken op “Créer une notice” (“Maak een aantekening”) en een template te volgen waarmee automatisch een formulier wordt gecreëerd. Niet alle velden moeten noodzakelijk worden ingevuld. En er kunnen ook foto’s van de documenten worden opgeladen. De aanmaak van een aantekening vergt over het algemeen slechts 10 tot 15 minuten. Aarzel niet om de databank mee te voeden! De hoeveelheid documenten die op de markt circuleert is zo groot dat dit project alleen kan slagen via samenwerking.
