In januari 2019 kondigde het Rijksarchief Gent een groot avontuur aan: de restauratie en herverpakking van de chartercollectie van de Graven van Vlaanderen. Niet minder dan 4.055 bestanddeelnummers werden de afgelopen jaren dankzij de financiële steun van het Fonds Baillet Latour gereinigd, waar nodig behandeld of hersteld en vakkundig herverpakt. Na drie jaar uithuizigheid zorgde de terugkeer van de charters voor een blij en langverwacht weerzien in het Rijksarchief Gent!
Sinds de middeleeuwen was het gebruikelijk dat vorst(inn)en of landvoogd(ess)en bij hun aantreden de steden in het gebied waarover hun gezag zich uitstrekte, een bezoek brachten. In theorie werden ze daarbij feestelijk onthaald door de lokale bevolking. Tijdens dergelijke “blijde inkomsten” legde de nieuwe vorst(in) een eed af op de lokale privileges en rechten, in ruil daarvoor werd zijn of haar gezag erkend. Zo bezochten onder meer de Bourgondische hertogen en hun opvolgers in hun hoedanigheid van graaf van Vlaanderen of hertog van Brabant verschillende steden van wat we vandaag als Vlaanderen beschouwen.
Anno 2022 mocht het Rijksarchief Gent zich verheugen op de komst van de Graven en Gravinnen van Vlaanderen. Geen re-enactment van het bezoek van Karel de Stoute of Albrecht en Isabella, maar wél een blij en langverwacht weerzien met meer dan 4.000 (!) gerestaureerde charters, na drie jaar uithuizigheid. Niet minder dan 4.055 bestanddeelnummers werden de afgelopen jaren dankzij de financiële steun van het Fonds Baillet Latour gereinigd, waar nodig behandeld of hersteld en vakkundig herverpakt bij Van Waarde in Nederland.
En het resultaat mag er zijn! Met dank aan de afdeling DiVa werden alle charters intussen ook volgens de regels van de kunst gescand of gefotografeerd. Momenteel worden voorbereidingen getroffen voor de realisatie van een nieuwe, verbeterde toegang op de vier bestaande reeksen charters, namelijk de Saint-Genois, Gaillard, Oostenrijks Fonds en Chronologisch Supplement. Geen geringe opdracht, maar wel één die het mogelijk moet maken de hele collectie volledig online te doorzoeken en bekijken. Op die manier zullen de Graven en Gravinnen van Vlaanderen op termijn ook in de huiskamer van onze bezoekers hun “blijde intrede” kunnen maken.
Intussen weten ze in het Rijksarchief Gent ook wat gedaan: bij hun vertrek hadden de blokken charters een totale omvang van ongeveer 23 strekkende meter. Zoals te zien is op de foto’s, zijn het er in hun nieuwe jasje heel wat meer geworden… Archieftetris voor gevorderden, maar magazijnverantwoordelijke Jurgen (in Gent ook bekend als McGyver) weet gelukkig van aanpakken.
Wordt vervolgd!
Leestips
- Hoe zou het nog zijn met… de Gentse charters op reis? (05/07/2019)
- Hoe zou het nog zijn met… de Gentse charters op reis? Tweede tussenstand! (14/07/2020)
- Hoe zou het nog zijn met… de Gentse charters op reis? Derde tussenstand! (19/02/2021)
- Hoe zou het nog zijn met… de Gentse charters op reis? Vierde tussenstand! (28/10/2021)
- SOMERS A., VERFAILLIE J., “De oorkonden van de Graven van Vlaanderen. Het Rijksarchief Gent blinkt zijn kroonjuwelen op”, in Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, LXXIV, 2020, 109-117.
