De 420 strekkende meter papieren archief gaan over de activiteiten van de RTB, het Nationaal Instituut voor de Radio-Omroep (NIR) en het Instituut van de Gemeenschappelijke Diensten (IGD). Het oudste document gaat terug tot 1928, t.t.z. twee jaar voor de oprichting van het NIR, maar uit de vooroorlogse periode is niet veel bewaard gebleven. De meeste stukken dateren uit de periode 1950-1980 (tot 1985).

Het archief werd tussen 1961 en 1988 stapsgewijs naar het Rijksarchief overgebracht, waar het de voorbije jaren nauwgezet werd geïnventariseerd door archivaris Flore Plisnier, in het kader van een doctoraatsverhandeling over de openbare omroep.

Onderzoeksmogelijkheden

De onderzoeksmogelijkheden van dit omvangrijk archiefbestand zijn divers. We zetten enkele pistes op een rijtje:

• Met de documenten van de beheersorganen, de algemene directie en de administratieve diensten kan een grondige studie worden gemaakt van de structuur van de RTB, de machtsverhoudingen die er speelden, het administratief en financieel beheer, de regionalisering en het personeelsbeleid.
• Onderzoek naar hoe radio- en tv-uitzendingen doorheen de tijd werden gemaakt en welke oriëntatie aan de programma’s gegeven werd.
• Een studie van de uitzendingen zelf. Het archief bevat immers de laatste sporen van een aantal uitzendingen van net na WO II en het erop volgende decennium. De scripts en teksten van de uitzendingen compenseren het ontbreken van de geluidsbanden (deze werden destijds hergebruikt en niet bewaard). Ook heel wat scenario’s van o.m. televisiespelletjes en uitzendingen over literatuur bleven bewaard.
• Onderzoek naar de relaties die de RTB onderhield met buitenlandse omroepen (uitwisseling van programma’s, samenwerking, technische bijstand, enz.)
• Een studie die focust op het sociale aspect van de RTB en zijn rechtsvoorgangers, t.t.z. hun inbedding in de Franstalige (culturele) gemeenschap van België via concerten, “contact”-uitzendingen en solidariteitsacties.

Archief ouder dan 30 jaar is openbaar en vrij raadpleegbaar, met inachtneming van de wetgeving over de bescherming van de privacy.

Het audiovisuele archief (klank en beeld) wordt beheerd door Sonuma.   

De inventaris

De inventaris (407 blz.) is te koop in de archiefwinkel van het Algemeen Rijksarchief of via publicat@arch.be (€ 20,00 + eventuele verzendingskosten). Je kan de inventaris ook gratis downloaden als PDF of raadplegen via de zoekrobot van het Rijksarchief.

PLISNIER Flore, Inventaire des archives de la Radiodiffusion Télévision Belge (RTB) (1928-1985), reeks Inventarissen Algemeen Rijksarchief nr. 642, publicatienr. 5742, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2017.

Het Algemeen Rijksarchief plant eveneens de inventarisatie van 250 meter archief van het NIR en de RTB, in 2014 door de RTBF overgedragen.

De doctoraatsverhandeling

De doctoraatsverhandeling van Flore Plisnier (Pluralisme, autonomie culturelle et tutelle politique. La RTB 1960-1977. Structuration d’un service public de l’audiovisuel) wordt de komende maanden gepubliceerd en wordt zonder twijfel een standaardwerk voor wie zich wil verdiepen in de geschiedenis van de Belgische radio en televisie tussen 1960 en 1977.