Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Het archief van de Gewestelijke Directie Registratie van Bergen is raadpleegbaar

Texte petit  Texte normal  Texte grand
14/07/2016 - Inventarisatie - Publicaties - Rijksarchief te Bergen

Het archief van de Gewestelijke Directie Registratie van Bergen, dat in 2011 naar het Rijksarchief werd overgebracht, is geïnventariseerd en kan voortaan in het Rijksarchief te Bergen worden geraadpleegd. De dossiers handelen onder meer over de ontmanteling van het fort van Aat en de vestingwerken van Bergen, de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, nalatenschappen die toekwamen aan de Staat, enz. Kortom, rijk bronnenmateriaal voor familiegeschiedenis, erfgoed en heemkunde.  

Het archief van de Gewestelijke Directie Registratie van Bergen, bewaard en raadpleegbaar in het Rijksarchief te Bergen, heeft betrekking op zeer veel gemeenten aangezien het ambtsgebied van de Gewestelijke Directie Bergen tot 1897 de hele provincie bestreek en vanaf 1897 de gerechtelijke arrondissementen Bergen en Doornik.

Waarin schuilt de waarde van dit archief voor de studie van familiegeschiedenis, erfgoed en heemkunde? We zetten enkele sprekende voorbeelden op een rijtje:

Het failliet van de firma Dooms

Een van de belangrijke dossiers uit de 19de eeuw gaat over het faillissement van het bedrijf van de gebroeders Dooms: grootgrondbezitters, handelaars, en eigenaars van een jeneverstokerij in Lessen.

Eerste en Tweede Wereldoorlog

De dossiers in verband met de Eerste en de Tweede Wereldoorlog bevatten materiaal dat voornamelijk de moeilijke periodes aan het eind van de oorlogen belicht. De Directie Registratie was namelijk belast met het beheer van de oorlogsbuit. Bijgevolg vind je bijvoorbeeld dossiers over de recuperatie van paarden en levensmiddelen die in 1944 door de Duitsers waren achtergelaten, of over de bevoorrading met havervlokken die werden geproduceerd in drie Henegouwse bedrijven.

Het bestand bevat ook dossiers (op naam) over de Duitse goederen die na de Eerste Wereldoorlog onder sekwester werden geplaatst, evenals documenten over de inbeslagname van eigendommen van de vijand aan het einde van en na de Tweede Wereldoorlog.

De dossiers over de vervolging van collaborateurs na de Tweede Wereldoorlog bevatten privacygevoelige informatie en zijn slechts beperkt toegankelijk. Ze mogen enkel worden geraadpleegd mits toelating (de voorwaarden staan vermeld in de inleiding van de inventaris). De dossiers in kwestie bevatten uitgebreide verslagen over de activiteiten van Henegouwse collaborateurs en hun financiële toestand.

Varia : spoorwegen, scheepvaart, erfenissen, mijnbouw, enz.

In het archief van de Registratie van Bergen is ook informatie over de gebouwen, gronden en weiden van de Nationale Spoorwegmaatschappij terug te vinden; over visrechten en bossen; en over de aanschaf van gebouwen en overzichten van staatseigendommen of de verkoop van vastgoed. Een aantal dossiers uit de jaren 1807 tot 1931 behandelen nalatenschappen die toekwamen aan de Staat of goederen waarop de Staat aanspraak maakte. Nog andere dossiers gaan over scheepvaart en veerdiensten; of over de ontmanteling van het fort van Aat en de vestingwerken van Bergen.

De documenten over de heffingen op de mijnbouw bevatten tabellen met de concessies die tussen 1855 en 1929 waren toegekend in de arrondissementen Charleroi en Bergen.

Ordening per kantoor

Het archief van de Registratie is geordend per kantoor, waaronder de kantoren van Antoing, Ath, Binche, Boussu, 's-Gravenbrakel, Celles, Chièvres, Dour, Edingen, Vloesberg, Fontaine l'Evêque, Frasnes-lez-Buissenal, La Louvière, Lens, Lessen, Leuze, Bergen, Moeskroen, Peruwelz, Quevaucamps, Le Rœulx, Zinnik, Templeuve en Doornik.

Aan het einde van de inventaris vind je een index met persoons- en plaatsnamen.

De inventaris

De (Franstalige) inventaris is niet verkrijgbaar op papier, maar is raadpleegbaar via de zoekrobot of kan gratis worden gedownload in pdf via de webshop.

NIEBES Pierre-Jean, Inventaire des archives de la Direction régionale de l’Enregistrement à Mons (1800-1978), reeks Inventarissen Rijksarchief te Bergen nr. 134, publicatie nr. 5571, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2016, 115 blz.

Leestip

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement