De Boelscheepswerf maakt vandaag deel uit van het cultureel en industrieel erfgoed van het Waasland. Na het faillissement in 1994 bleef een groot deel van het bedrijfsarchief bewaard. Om dit patrimonium te valoriseren heeft het Rijksarchief samen met de provincie Oost-Vlaanderen in april 2014 een boek gepubliceerd waarin archivaris Johan Dambruyne de rijke fotocollectie van de Boelscheepswerf in de kijker zet om de lezer een idee te geven van de glorierijke en bewogen geschiedenis van de onderneming. De foto’s worden hoofdzakelijk bewaard in het Rijksarchief te Beveren. Het boek “Boelwerf in beeld”, dat wordt uitgegeven door de provincie Oost-Vlaanderen en het Rijksarchief kende een groot succes en was vrij snel uitgeput. In december krijgt het dan ook een heruitgave!

Het luxueus uitgegeven boek (gebonden en met hardcover) telt 200 bladzijden en 170 kleuren- en zwart-witfoto’s. Dit werk mag zeker niet ontbreken in de bibliotheek van al wie belangstelling heeft voor scheepbouw of maritiem erfgoed.

165 jaar geschiedenis ...

De scheepswerf van Temse werd in 1829 opgericht door timmerman Bernard Boel en bleef gedurende ettelijke generaties een familiebedrijf. In 1982 werd de Belgische Staat aandeelhouder van de onderneming. Onder druk van de regering nam Boel de failliete scheepswerf Cockerill Yards Hoboken over. Door de crisis in de scheepsbouw in de jaren 1980 kreeg de Boelwerf moeite om rendabel te blijven en ondanks een herstructureringsplan ging de onderneming failliet. In februari 1993 volgde een doorstart onder de naam Boelwerf Vlaanderen, met als nieuwe private aandeelhouder de Koninklijke Begemann Groep. De bestellingen bleven echter uit en de financiële problemen stapelden zich snel op: het einde van de onderneming was dan ook onafwendbaar.

In haar 165-jarig bestaan is de Boelwerf uitgegroeid van een ambachtelijke werkplaats met één enkele werknemer tot een gigantische werf met wereldfaam. Na de Tweede Wereldoorlog stond de Boelwerf zowel inzake bouwtechniek als inzake infrastructuur aan de wereldtop in de sector. De ingebruikname van zowel een nieuw bouw-als droogdok stelt de werf in staat schepen van 300 meter lang en 45 meter breed op te leveren. De Boelwerf specialiseert zich in hoogtechnologische vaartuigen zoals gastankers, schepen voor goederen- en containervervoer, tankschepen voor transport van chemicaliën en koelschepen. De onderneming bouwt ook ferry’s voor autotransport, baggerschepen en fregatten voor de Belgische marine. In haar topdagen stelde de Boelwerf meer dan 3000 mensen te werk, waardoor de gemeente Temse de grootste werkgever van de streek was.

Het archief

Dankzij diverse schenkingen van de curatoren kon een aanzienlijk deel van het archief van de Boelscheepswerf bewaard blijven. Het archief is evenwel verspreid over verschillende locaties. Het grootste deel, zowat 124 strekkende meter archief en 95 meter documentatie (boeken en tijdschriften) evenals 26.500 bedrijfsfoto’s wordt bewaard in Rijksarchief te Beveren. In 2006 besloot het Rijksarchief over te gaan tot de inventarisering van het archief en de ontsluiting van de bibliotheek van de Boelscheepswerf. De gedrukte inventaris van 300 bladzijden en 3.340 lemmata verscheen in 2008. De inventaris behandelt ook het privé-archief van Jozef Dauwe, curator van de failliete Boelwerf.

De inventaris is te koop bij het Rijksarchief te Beveren, in de shop van het Algemeen Rijksarchief  of via publicat@arch.be

• DAMBRUYNE Johan, Boelwerf in beeld . Een fotografische terugblik, Provinciebestuur van Oost-Vlaanderen, Gent, 2014, 200 bladzijden (ter perse).
• DAMBRUYNE Johan, Inventaris van het archief van de N.V. Boelwerf Vlaanderen en rechtsvoorgangers met inbegrip van het archief van Jozef Dauwe als curator van de failliete N.V. Boelwerf Vlaanderen 1868-2005, reeks inventarissen Rijksarchief te Beveren 154, publ. nr. 4650, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2008, € 15,00 + eventuele verzendingskosten.