Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Internationaal colloquium over de geschiedenis van het hertogdom Limburg en de Landen van Overmaas

Texte petit  Texte normal  Texte grand
Van 23/05/2016 tot 24/05/2016Rijksarchief te Luik: rue du Chéra 79, 4000 Luik / Regionaal Historisch Centrum Limburg, Sint-Pieterstraat 7, 6211 JM MaastrichtTarieven: Gratis toegangContact : celida@arch.be - 0032 (0)4 252 03 93

Tijdens het ancien régime was de provincie Limburg een van de zeventien provinciën van de Spaanse – en later Oostenrijkse – Nederlanden. In de praktijk ging het om een federatie van vier verschillende entiteiten: het Hertogdom Limburg, het Land van Dalhem, het Land van Valkenburg en het Land van ‘s-Hertogenrade (Rolduc). Deze gebieden waren in de middeleeuwen ontstaan als autonome vorstendommen en toen ze in de 13de-14de eeuw werden samengebracht onder eenzelfde voogdij (eerst onder de hertogen van Brabant, vervolgens onder de hertogen van Bourgondië, de Spaanse Habsburgers en tenslotte Oostenrijk) vormden ze één enkele politieke en bestuurlijke entiteit, zonder evenwel echt te fusioneren (ten minste niet tot in 1778). De gezamenlijke kenmerken van de gebieden in kwestie? Ze bevonden zich allemaal aan de grenzen van de Zuidelijke Nederlanden, lagen allemaal aan de overzijde van de Maas (vandaar de uitdrukking “Landen van Overmaas”) en waren als enclave van de Nederlanden omringd door verschillende andere staten (het Prinsbisdom Luik, de Verenigde Provinciën, het Keizerrijk, het Abdijvorstendom Stavelot-Malmedy). Louter geografisch gezien lagen al deze gebieden bovendien in de regio tussen Maas en Rijn, waar ze grensden aan belangrijke steden zoals Maastricht, Aken, Verviers en Luik. Zowel op politiek, socio-economisch als cultureel vlak bracht hun ligging bijzondere kenmerken met zich mee.

Op maandag 23 en dinsdag 24 mei 2016 organiseren het Rijksarchief te Luik en het Regionaal Historisch Centrum Limburg (Maastricht) een internationaal colloquium over de geschiedenis van het Hertogdom Limburg en de Landen van Overmaas (Dalhem, Valkenburg, 's-Hertogenrade). Het tweetalig colloquium vindt plaats in Luik, in samenwerking met de vzw Celida (Centre Liégeois de Documentation Archivistique), en in Maastricht.

Aansluitend op het colloquium publiceert het Algemeen Rijksarchief een reeks inventarissen van de hand van Bruno Dumont en Sébastien Dubois over het archief van de Limburgse instellingen van het ancien régime. Het betreft voornamelijk volgende instellingen:

  • Staten van het Hertogdom Limburg en de Landen van Overmaas (Dalhem, Valkenburg, ‘s-Hertogenrade) en van de provincie, [12de eeuw] 1570-1794
  • Comité voor de Aanbreng en het Kadaster van Limburg, (1756) 1769-1783 (1797)
  • Commissie voor de Openbare Lasten van Limburg, 1778-1794
  • Kamer van Domeinen en Tollen van Limburg, te Herve, 1668-1794
  • Woudmeester van het Hertogdom Limburg, 17de-18de eeuw
  • Hoog Gerechtshof van Limburg, 15de-18de eeuw
  • Soeverein Tribunaal van Limburg, 1703-1717
  • Soevereine Raad van Limburg, 1789-1793
     

PROGRAMMA VAN HET COLLOQUIUM

Maandag 23 mei 2016

  • in het Rijksarchief te Luik, rue du Chéra 79 te 4000 Luik (Cointe)
  • in samenwerking met de vzw Centre Liégeois De Documentation Archivistique (CELIDA)
     

09.30      Inschrijvingen
10.00      Onthaal door Sébastien DUBOIS (Operationeel Directeur Rijksarchieven in Wallonië)
10.15      Bruno DUMONT (Ere-afdelingshoofd van het Rijksarchief te Luik)
              Présentation des nouveaux inventaires des fonds d’archives des institutions limbourgeoises conservés
              aux Archives de l’État à Liège

10.45      Jean-Marie CAUCHIES (Professor emeritus van de Université catholique de Louvain en
              de Université Saint-Louis te Brussel)
              Le duché de Limbourg sous les ducs Valois de Bourgogne : une principauté de second rang?
11.30      Claude BRUNEEL (Professor emeritus van de Université catholique de Louvain –
              Voorzitter van de Koninklijke Commissie voor Geschiedenis)
              Les sujets du duché de Limbourg au service du prince à Bruxelles dans la haute administration
              des Pays-Bas autrichiens

12.00      Harald DECEULAER (Diensthoofd in het Rijksarchief in Brussel)
              De processen van Limburg, Dalhem, Valkenburg en ’s-Hertogenrade voor de Raad van Brabant,
              17de-18de eeuw : een rijke bron voor de regionale geschiedenis

12.30      Lunch
14.00      Bruno BERNARD (Professor aan de Université Libre te Brussel)
              30 juillet 1789 : Joseph II fait de la Haute Cour du duché de Limbourg une cour supérieure de justice,
              indépendante du duché de Brabant

14.30      François ANTOINE (Werkleider bij het Rijksarchief te Brussel)
              Projet de réforme agraire dans les Pays-Bas autrichiens au cours de la seconde moitié du
              XVIIIe siècle, et plus particulièrement dans le duché de Limbourg

15.15      Paul SERVAIS (Professor emeritus aan de Université catholique de Louvain)
              Une modernité économique et sociale précoce : le duché de Limbourg au XVIIIe siècle
17.00      Bezoek aan de vesting van de stad Limburg onder begeleiding van Jean-Louis KUPPER
              (Professor emeritus van de universiteit van Luik)
 

Dinsdag 24 mei 2016

  • in het Regionaal Historisch Centrum Limburg (RHCL) 7, Sint-Pieterstraat, 6211 JM MAASTRICHT
     

09.30      Inschrijvingen
10.00      Eduard DORMANS (Onderzoeker bij het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg - Maastricht)
              Fiscale hervormingen in het hertogdom Limburg en de Oostenrijkse landen van Overmaze na 1750
10.30      Régis de la HAYE (Ere-archivaris van het Rijksarchief Maastricht)
              Les habitants des pays d’Outre-Meuse et le paradoxe des frontières/De inwoners van het Land van
              Overmaas en de grensparadox

11.15      Maurice PAULISSEN (Onderzoeker Wageningen University and Research)
              Kinkenwegen en kinkenvoerders: regionale handel en vervoer per pakpaard in het Hertogdom Limburg
              en de Landen van Overmaas in de achttiende en vroege negentiende eeuw

11.45      Carlo LEJEUNE (Directeur van het Zentrum für Regionalgeschichte in der Deutschsprachigen
              Gemeinschaft Belgiens)
              Le duché de Limbourg dans la mémoire culturelle de la Communauté germanophone de la Belgique/
              Het hertogdom Limburg in het culturele geheugen van de Duitstalige Gemeenschap van België
              (FR-NL-D)

12.15      Sébastien DUBOIS (Operationeel Directeur Rijksarchieven in Wallonië)
              Besluit
12.30      Lunch
15.00      Bezoek aan de abdij van Rolduc onder begeleiding van Régis de la HAYE (Ere-archivaris van
              het Rijksarchief Maastricht)


PRAKTISCH

Inschrijvingen

  • Inschrijven vóór 10 mei 2016.
  • Kostprijs (koffiepauzes en middageten inbegrepen): € 20 voor de twee dagen, € 10 voor één dag.
  • Bedrag over te schrijven op de rekening van CELIDA vzw: BE21 0682 4579 5603 (BIc GK ccBEBB)
  • Voor de tweede dag van het colloquium, 24 mei 2016 (Maastricht), is het aantal inschrijvingen beperkt tot 70.

Parking

  • In Luik is een ruime gratis parking op de site van het Rijksarchief.
  • In Maastricht zijn in de nabijheid van het RHCL openbare betaalparkings (zie plannetje). Aan de uitrit van de snelweg Luik -Maastricht zijn er werken: u kan de aanwijzingen van uw GPS dus niet volgen. Houd rechts aan richting randweg Zuid-Centrum. Houd vervolgens rechts aan op de Kennedybrug. Langs de autosnelweg Sittard - Maastricht: volg over 2 km de richting Luik en vervolgens de richting randweg Zuid-Centrum naar de Kennedybrug. Parkeergelegenheid onder de brug.

Carpooling

  • De verplaatsingen naar de stad Limburg (23 mei, 16.00-17.00 u) en naar Rolduc (24 mei, 14.00-15.00 u) gebeuren bij voorkeur met de eigen wagen.
  • Gelieve op het formulier in bijlage te vermelden of u andere deelnemers kan meenemen in uw wagen.

Prijs rondleiding

  • Het geleid bezoek aan de abdij van Rolduc kost € 3,00 per persoon.
  • Gelieve op het formulier ook aan te kruisen in welke taal u het geleid bezoek wil volgen.

Avondmaal 23 mei 2016

  • Op 23 mei 2016 kan u na het bezoek aan de vesting van de stad Limburg vanaf 18.30u aanschuiven in Brasserie Saint-Georges (Place Saint-Georges 31, 4830 Limburg).
  • Menusuggesties aan € 30,00 (dranken niet inbegrepen). Gelieve op het formulier in bijlage uw menukeuze aan te kruisen.
Te downloaden
www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement