Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Alle nieuwsberichten

Kleine letters  Normale letters  Grote letters
Zoekresultaten filteren
Op categorie
Op archiefbewaarplaats
01/09/2022 - Evenementen - Namen
Heeft Georges Hobé Namen gemoderniseerd? Ontdek het in deze expo in het Rijksarchief Namen!

Nog tot 19 november 2022 kan je in het Rijksarchief Namen een tentoonstelling ontdekken die gewijd is aan een relatief onbekende figuur en zijn bijdrage aan de evolutie van de stedelijke morfologie in het decennium vóór de Eerste Wereldoorlog: Georges Hobé. De vraag die Raymond Balau, auteur van de publicatie bij de tentoonstelling, stelt, is tegelijk eenvoudig en complex: heeft Georges Hobé Namen gemoderniseerd? Het antwoord ligt in wat we vandaag doen met de erfenis die hij achterliet.

01/09/2022 - Onderzoek - Evenementen - Brussel - ARA
Studiedag 16 september – Artificiële intelligentie en burgerwetenschap in gerechtelijk archief uit het ancien régime

De archiefwereld staat aan de vooravond van een revolutie. Op basis van vaak eeuwenoude archieven wordt op verschillende plaatsen de aanzet gegeven voor een hele nieuwe onderzoeksinfrastructuur. Door digitalisering, het werken met vrijwilligers, Citizen Science (burgerwetenschap), de toepassing van artificiële intelligentie en het creëren van doorzoekbare bestanden en databanken wordt steeds meer materiaal beschikbaar. Onderzoeksmogelijkheden worden parallel steeds ruimer. Dergelijke projecten plaatsen we centraal in deze workshop in het Algemeen Rijksarchief in Brussel. Laatste dagen om je aan te melden (tot 7 september)! 

31/08/2022 - Evenementen - Bergen
Studiedag 4 oktober – De geschiedenis van het Visitandinnenklooster van Bergen

Op dinsdag 4 oktober geeft archivaris Laurent Honnoré in het voormalige klooster van de Visitandinnen een lezing over de geschiedenis van het Rijksarchief Bergen. Archivaris Pierre-Jean Niebes zal het hebben over hoe deze gemeenschappen van vrouwelijke religieuzen getuigen over het leven in Bergen tijdens het ancien régime. De studiedag (met nog heel wat andere sprekers) werpt licht op de geschiedenis van het klooster sinds de stichting in de 17de eeuw en op de verschillende bestemmingen die het in de daaropvolgende eeuwen kreeg, evenals op de recente renovatie ervan.

Op het slagveld van Waterloo kwamen op 18 juni 1815 minstens 10.000 soldaten om het leven. Archeologen ondervinden nochtans de grootste moeite om lichamen op te graven. In 2012 waren het er bv. slechts twee. Om dit mysterie op te helderen, werkte archivaris Bernard Wilkin, verbonden aan het Rijksarchief Luik, samen met een Duitse confrater, Robin Schäfer, en met een Britse archeoloog van de universiteit van Glasgow, Tony Pollard. Samen hebben ze in het Rijksarchief Louvain-la-Neuve onuitgegeven documenten ontdekt, naast talrijke andere bronnen waarmee kan worden aangetoond dat de gebeenten reeds vanaf 1834 werden opgegraven door landbouwers die op het voormalige slagveld actief waren. De opgegraven stoffelijke resten werden gebruikt in de suikerindustrie, waar ze werden verwerkt tot beenderkool, een belangrijk ingrediënt voor het zuiveren van het sap van vermalen en verwarmde suikerbieten. Het bericht kreeg veel aandacht in de internationale media.

11/07/2022 - Onderzoek - Digitalisering - Divers - ARA
VIDEO - PARDONS: vroegmoderne gratiebrieven

Wanneer je in het ancien régime werd vervolgd voor een ernstig misdrijf (doodslag, schaking, ambtsmisbruik, enzomeer) kon je daarvoor gratie vragen aan de vorst. In de gratiebrief, de officiële akte waarmee de gratie werd verleend, staat het relaas van het misdrijf omstandig opgetekend. Via deze verhalen bieden gratiebrieven een unieke blik op alledaagse lokale geschiedenis. Het Rijksarchief bewaart duizenden gratiebrieven, maar ondanks hun uitzonderlijke historische waarde zijn ze jammer genoeg nog nauwelijks ontsloten en bestudeerd. Het PARDONS-project brengt daar verandering in en maakt gratiebrieven toegankelijk voor onderzoek door ze te digitaliseren, van metadata te voorzien en te transcriberen.

Als je een genealogische opzoeking doet, raak je soms het spoor bijster van één van je voorouders. Misschien vertrok hij of zij wel naar Congo, Burundi of Rwanda? Om dat te weten te komen, kan je nu online een nieuwe databank raadplegen met de persoonlijke dossiers van koloniale agenten en ambtenaren in Burundi, Congo en Rwanda tijdens de jaren 1885-1962.

Een register van de voormalige abdij van Orval dat sinds ettelijke decennia voorgoed verloren werd gewaand, werd onlangs teruggegeven aan het Rijksarchief Aarlen, nadat het was opgedoken in Nederland. Het 18de-eeuws register werd gedigitaliseerd en is nu online raadpleegbaar.  

De naoorlogse geschiedenis van het Bestuur der Volksgezondheid binnen het ministerie van Volksgezondheid is er één van organisatorische uitbreiding, met op de achtergrond een langzame internationalisering van het gezondheidsbeleid. Het Bestuur spitste zich voornamelijk toe op de medische wetenschap en de gezondheidsinspectie (eetwaren, vleeshandel, laboratoria, enz.). Vrijwilliger Marc De Win was jarenlang aan het werk bij ‘Volksgezondheid’ en zette na zijn pensionering zijn expertise in om, begeleid door archivaris Filip Strubbe, drie decennia Volksgezondheid te ontsluiten voor onderzoek.

Op 20 mei vond in Eupen de Dag van de Nieuwste Geschiedenis plaats: place to be voor Belgische historici van de hedendaagse geschiedenis. Dit jaar stond de tweejaarlijkse conferentie in het teken van het thema ‘publieksgeschiedenis’, met presentaties en discussies over de stand van zaken op dit gebied in België en Europa. Publieksgeschiedenis draait in grote lijnen om de omgang met en de valorisatie van geschiedenis buiten de academische wereld. Het spreekt vanzelf dat archieven in het algemeen en het Rijksarchief in het bijzonder daarover een belangrijke stem hebben.

“Het laatste waar men aan denkt, zijn de geschriften”. Zoniet voor Geert, Marc en Julien Van Bockstaele. Ruim 20 jaar lang speurden ze in kelders, op zolders, in pastorieën, …. naar de moderne kerkarchieven van Oost-Vlaanderen. Het resultaat? Volledige prospectie en in de meeste gevallen eveneens inventarisatie van de 427 kerkarchieven uit het bisdom Gent! Eerder dit jaar was hun titanenwerk al onderwerp van een tentoonstelling in de Sint-Niklaaskerk in Gent, maar na de nodige COVID-verschuivingen kregen ze nu ook eindelijk de feestelijke academische zitting die ze verdienden. Evidente sprekers binnen het thema 'kerkarchief' wisselden af met lezingen/getuigenissen van “archiefgebruikers” uit diverse hoeken. Wat doen mensen in de leeszaal van het Rijksarchief Gent (en daarbuiten) met geïnventariseerde kerkarchieven? 

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement