Het Rijksarchief bewaart talrijke brieven en duizenden doodsberichten van soldaten die waren ingelijfd in de legers van Napoleon. Een recente publicatie (2019) behandelt 150 van dergelijke brieven die werden geschreven tussen 1800 en 1814. De genealogische gegevens uit de doodsberichten van de soldaten van de Franse departementen kunnen bovendien online geraadpleegd worden.
Onmiddellijk na de Franse Revolutie voerde Frankrijk de dienstplicht in, die ook in onze contreien van kracht werd. Talrijke jonge mannen werden onder dwang ingelijfd in de legers van Napoleon om elders in Europa te strijden tegen de vijanden van Frankrijk.
Het Rijksarchief bewaart in zijn verschillende vestigingen talrijke brieven van dienstplichtigen uit de Napoleontische tijd. Ze kunnen worden geraadpleegd in onze leeszalen. Het zijn stuk voor stuk pakkende getuigenissen over de inlijving, de opleiding, desertie, vrijages, lange dagmarsen, gebrek aan eten, soldij die niet werd uitbetaald, plunderingen, moordpartijen, lijden en dood in slecht onderhouden hospitalen, enz.
- Brief van Jean-François Renier, 1813 (Facebook)
- Brief van Jean-Joseph Leseigne uit Seneffe, 1806 (Facebook)
- Brief van Norbertus Noreel uit Woumen, 1805 (Facebook)
Het Rijksarchief bewaart eveneens ettelijke duizenden doodsberichten van soldaten uit de Franse departementen. Drie vrijwilligers (Jean-Christian Servais, O. Roufosse en Gilbert De Lille) hebben deze documenten geanalyseerd en de data ingegeven in de zoekrobot Zoeken naar personen.
Ontdek online
- Overlijdensberichten van militairen van het Franse Leger - Departement Jemappes (1789-1822), bewaard in het Rijksarchief te Bergen
- Overlijdensberichten van soldaten van het departement Samber en Maas (1789-1821), bewaard in het Rijksarchief te Namen
- Overlijdensberichten van soldaten van het Dijledepartement (1789-1821), bewaard in het Rijksarchief te Brussel
- Overlijdensberichten van soldaten van het departement Twee-Neten (1793-1817), bewaard in het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren
Ontdek in de leeszalen
- Archief van de prefectuur van het departement Ourthe – Andere inventarissen
- Archief van de prefectuur van het departement Jemappes – Andere inventarissen
- Archief van het bestuur van het Woudendepartement
- Archief van het Dijledepartement
- Archief van het Scheldedepartement
- Archief van het Leiedepartement
- Archief van het departement Twee-Neten
- Archief van het departement Beneden-Maas
- Archief van het departement Samber en Maas
- Omtrent 200 jaar Slag bij Waterloo (links naar andere inventarissen).
Boeken
Zowat 150 brieven die tussen 1800 en 1814 werden geschreven door soldaten die waren ingelijfd in de legers van Napoleon en die worden bewaard in het Rijksarchief te Luik zijn begin 2019 gepubliceerd door Bernard en René Wilkin in het boek Lettres de grognards / la Grande Armée en campagne. In 2015 hadden beide auteurs reeds brieven van Napoleontische soldaten uit het Ourthedepartement, eveneens bewaard in het Rijksarchief te Luik, in het Engels vertaald en gepubliceerd in het boek Fighting for Napoleon. French soldiers' letters 1799-1815. In januari 2018 verscheen een ander werk van hun hand, Fighting the British. French Eyewitness Accounts from the Napoleonic Wars, waarin vanuit Frans oogpunt wordt gekeken naar de Napoleontische veldslagen waarin Fransen en Engelsen tegenover elkaar stonden. Ook hier komen brieven aan bod van Luikse soldaten van Napoleon, bewaard in het Rijksarchief te Luik.