Tijdens de Tweede Wereldoorlog organiseerde de Belgische regering in ballingschap vanuit Londen de bevoorrading van de bevolking in het thuisland. De 74 strekkende meter archief van de kabinetten van de ministers voor Voedselvoorziening (Léon Delsinne, Edgar Lalmand en Georges Moens de Fernig) en van het algemeen secretariaat van dit departement (Georges Mathieu) worden bewaard in het Algemeen Rijksarchief en zijn ontsloten voor onderzoek.
Zeeman en Zuidpoolreiziger Adrien de Gerlache de Gomery kwam ter wereld op 2 augustus 1866, 130 jaar geleden. De Belgische regering zond hem uit om de belangen en de betekenis van België als slachtoffer van de Eerste Wereldoorlog uit te dragen. Hij was ook de vaandeldrager van de Scandinavische afdeling van het Belgian Orphan Fund. Zijn archief, dat wordt bewaard in het Algemeen Rijksarchief, bestaat onder meer uit identificatie - en plaatsingsfiches, en foto’s’ en brieven van Belgische oorlogswezen.
Ook deze zomer houdt het Koninklijk Paleis in Brussel opendeurdagen. Het publiek kan er dit jaar een bezoek brengen aan twee tentoonstellingen waaraan het Rijksarchief meewerkte: de tentoonstelling Cartographiae, een initiatief van de POD Wetenschapsbeleid, het Nationaal Geografisch Instituut en de tien federale wetenschappelijke instellingen, en de tentoonstelling Elisabeth. Passie voor de kunst, waarin heel wat stukken uit het Archief van het Koninklijk Paleis te zien, zoals handgeschreven partituren van Johann-Sebastian Bach en Camille Saint-Saëns. Toegang is gratis.
Goed nieuws voor de bezoekers van de leeszaal van het Algemeen Rijksarchief. Wie op een snelle en efficiënte manier een inventaris wil terugvinden van een archiefbestand uit het Algemeen Rijksarchief, heeft voortaan een geactualiseerd hulpinstrument ter beschikking.
Het Rijksarchief bewaart meer dan 315 kilometer archief. Jaarlijks komt daar, na selectie, meer dan 10 km bij. Hoe begin je te zoeken in die onvoorstelbare berg informatie? Hét werkinstrument om je op weg te helpen is de zoekwebsite http://search.arch.be. In deze instructievideo krijg je, na een korte voorstelling van het Rijksarchief, heel concrete tips over hoe je het maximale uit de zoekrobotten van het Rijksarchief kan halen.
Klik hier om de instructievideo te bekijken via YouTube
Science Connection, het magazine van het Federaal Wetenschapsbeleid, heeft zopas nr. 51 (juni-juli 2016) uitgebracht met allerhande nieuws over en van de 10 federale wetenschappelijke instellingen. Op blz. 4 vindt u een artikel over het gevangenisarchief dat in het Rijksarchief kan worden geraadpleegd. De inventarissen van de gevangenissen van Charleroi, Bergen, Verviers, Hoei, Dinant, enz. zijn te koop in de archiefwinkel van het Algemeen Rijksarchief .
Klik hier om Science Connection nr. 51 (juni-juli 2016) gratis te downloaden
Via schenkingen door zijn zoon Jacques – hoogleraar aan de Université libre de Bruxelles en secretaris van koning Leopold III – kwam een deel van het archief van Henri Pirenne (1862-1935) in het Algemeen Rijksarchief terecht. Het archief verzeilde in de Handschriftenverzameling en is weinig gekend bij onderzoekers. Daar komt nu eindelijk verandering in. Het archief van de historicus Pirenne werd uit de Handschriftenverzameling gelicht, in een apart bestand ondergebracht en beschreven in een pas gepubliceerde inventaris.
In 2012 besliste de FOD Financiën om zijn archiefbeheer te rationaliseren en in overeenstemming te brengen met de huidige archiefwetgeving. Er werd aangeklopt bij het Rijksarchief voor de nodige expertise en in februari 2013 ging het driejarig SATURN-project van start. Het oorspronkelijke doel om 10 kilometer papieren archief van de FOD Financiën te verwerken, werd vlot gehaald. SATURN levert het Rijksarchief niet alleen mooie aanwinsten op, het schept ook - letterlijk en figuurlijk - ruimte voor de FOD Financiën om de werking te verbeteren en de overstap van papier naar digitaal te maken. Eind december 2015 werd SATURN met nogmaals drie jaar verlengd, tot januari 2019. In deze SATURN-projectfilm leggen archivarissen van het Rijksarchief én projectmedewerkers van ‘Financiën’ zelf uit hoe de FOD Financiën 10 km archief lichter werd.
Klik hier om het filmpje te bekijken
Het project IMMIBEL is een BRAIN-project dat aan de hand van inter- en cross-disciplinair onderzoek peilt naar de schaal, de chronologie en de aard van de 19de eeuwse migratie naar België. Specifieke aandacht gaat uit naar de politieke, economische, sociale en culturele dimensies van de wisselwerking tussen vreemdelingen en verschillende lagen van de Belgische samenleving. De periode van onderzoek (1840-1890) was een uitzonderlijke periode in de Europese en Belgische geschiedenis, gekenmerkt door opwaartse mobiliteit en toenemende economische integratie. Het opkomen van de ‘moderne natiestaat’ verbreedde de kloof tussen binnen- en buitenland. Projectmedewerkers van IMMIBEL hebben zopas een website online gebracht waar je het project van zeer dichtbij kan volgen!
Klik hier om naar de IMMIBEL-website te gaan
Op een jaar tijd hebben het Rijksarchief en de FOD Economie samen 8 km archief ‘aangepakt’: 6,3 km werd geselecteerd voor vernietiging, 900 meter blijft na analyse bij de FOD omdat het nog administratief nut heeft en ruim 800 meter wordt verpakt, geïnventariseerd en overgebracht naar het Rijksarchief. Indrukwekkende cijfers!
