Het onderzoeks- en valorisatieproject OUTLAW (over strafrechtelijke archieven, gevangenissen & outsiders), gefinancierd door BELSPO in het kader van het onderzoeksprogramma BRAIN-be 2.0, is een samenwerking tussen het Rijksarchief, UGent en Histories vzw, maar kan ook jouw hulp gebruiken! OUTLAW is op zoek naar vrijwilligers om de gegevens van ongeveer 150.000 gevangenen in te voeren in een databank. Het gaat om veroordeelde mannen en vrouwen die in de 19de en het begin van de 20ste eeuw hun straf uitzaten in één van de vele Belgische gevangenissen.
- Help mee!
- Online doorzoekbare databank
- Registers van de gevangenissen van Oudenaarde, Brugge en Veurne online
- Lees meer
Help mee!
Je zal bovendien snel merken dat de meeste gedetineerden geen ordinaire ‘boeven’ waren. Zo was er Marie die in 1921 naar de centrale gevangenis van Gent vloog voor ‘melkvervalsing’. Of Louis die in 1926 uit pure wanhoop en depressie zijn vrouw vermoordde en nadien probeerde zelfmoord te plegen omdat ze van hem wilde scheiden. Hij bekende alles in een emotionele afscheidsbrief aan zijn ouders, zussen en broers die bewaard bleef in zijn dossier.
De informatie die je zal invoeren, is afkomstig uit de zogenaamde “morele registers” die momenteel volop worden gescand. Deze registers werden geïntroduceerd in het Belgische gevangeniswezen vanaf 1855 en bevatten tal van notities over de gedetineerde, zijn of haar familieachtergrond, opleidingsniveau, gedrag en ook fysieke en mentale toestand. De registers waren voor de autoriteiten een hulpmiddel om te beslissen over eventuele genade of vervroegde vrijlating.
Zin om mee te werken aan het OUTLAW-project? Meld je aan bij An Vandenberghe, de projectverantwoordelijke binnen het Rijksarchief, via mail of telefoon (09 265 76 76).
Heb je een voorkeur voor een bepaalde gevangenis of een specifieke groep gevangenen (mannen, vrouwen, militairen …)? Geef dit gerust door en dan houden we daar rekening mee.
Online doorzoekbare databank
Als vrijwilliger draag je bij aan de creatie van een databank die een ongekend overzicht zal bieden van de veroordeelde gevangenisbevolking in België tijdens de tweede helft van de 19de en het eerste kwart van de 20ste eeuw.
Alle gegevens zullen – samen met de gedigitaliseerde beelden – geïntegreerd worden in de online zoekomgeving van het Rijksarchief.
Elke genealoog of geïnteresseerde zal kunnen opzoeken of zijn voorvader of -moeder ooit achter de tralies zat. De databank wordt tevens een krachtige onderzoekstool voor sociale historici en historische criminologen om de kenmerken en werking van het Belgische rechts- en strafsysteem in die periode bloot te leggen.
Registers van de gevangenissen van Oudenaarde, Brugge en Veurne online
Dankzij onze scanmedewerker Ines Decoodt zijn de morele registers van de gevangenissen van Oudenaarde, Brugge en Veurne ondertussen volledig gescand en kan je ze via de links hieronder raadplegen in de online zoekomgeving van het Rijksarchief.
Opgelet! Om gedigitaliseerde archieven online te kunnen raadplegen, moet je eerst een Rijksarchiefaccount aanmaken. Om de scans te bekijken klik je op de knop ‘Gedigitaliseerde archiefdocumenten‘ naast ‘Archiefbeschrijving‘.
- Gescande morele registers van de gevangenis van Oudenaarde (nr. 48-49)
- Gescande morele registers van de gevangenis van Brugge (nr. 246-281)
- Register morele verslaggeving mannen 1876-1881 (nr. 246)
- Register morele verslaggeving mannen 1881-1886 (nr. 247)
- Register morele verslaggeving mannen 1886-1889 (nr. 248)
- Register morele verslaggeving mannen 1889-1890 (nr. 249)
- Register morele verslaggeving mannen 1890-1892 (nr. 250)
- Register morele verslaggeving mannen 1892-1893 (nr. 251)
- Register morele verslaggeving mannen 1893-1894 (nr. 252)
- Register morele verslaggeving mannen 1895-1896 (nr. 253)
- Register morele verslaggeving mannen 1896-1897 (nr. 254)
- Register morele verslaggeving mannen 1897-1898 (nr. 255)
- Register morele verslaggeving mannen 1898-1899 (nr. 256)
- Register morele verslaggeving mannen 1899-1900 (nr. 257)
- Register morele verslaggeving mannen 1900-1901 (nr. 258)
- Register morele verslaggeving mannen 1901-1901 (nr. 259)
- Register morele verslaggeving mannen 1901-1902 (nr. 260)
- Register morele verslaggeving mannen 1902-1903 (nr. 261)
- Register morele verslaggeving mannen 1903-1904 (nr. 262)
- Register morele verslaggeving mannen 1904-1905 (nr. 263)
- Register morele verslaggeving mannen 1905-1906 (nr. 264)
- Register morele verslaggeving mannen 1906-1907 (nr. 265)
- Register morele verslaggeving mannen 1907-1908 (nr. 266)
- Register morele verslaggeving mannen 1908-1909 (nr. 267)
- Register morele verslaggeving mannen 1909-1910 (nr. 268)
- Register morele verslaggeving mannen 1910-1912 (nr. 269)
- Register morele verslaggeving mannen 1911-1913 (nr. 270)
- Register morele verslaggeving mannen 1913-1914 (nr. 271)
- Register morele verslaggeving mannen 1914-1914 (nr. 272)
- Register morele verslaggeving mannen 1914-1919 (nr. 273)
- Register morele verslaggeving mannen 1919-1919 (nr. 274)
- Register morele verslaggeving mannen 1920-1921 (nr. 275)
- Register morele verslaggeving mannen 1920-1922 (nr. 276)
- Register morele verslaggeving mannen 1923-1923 (nr. 277)
- Register morele verslaggeving mannen 1923-1924 (nr. 278)
- Register morele verslaggeving vrouwen 1887-1898 (nr. 279)
- Register morele verslaggeving vrouwen 1898-1904 (nr. 280)
- Register morele verslaggeving vrouwen 1905-1917 (nr. 281)
- Gescande morele registers van de gevangenis van Veurne (nr. 127-137)
- Register morele verslaggeving 1872-1889 (nr. 127)
- Register morele verslaggeving 1889-1893 (nr. 128)
- Register morele verslaggeving 1893-1895 (nr. 129)
- Register morele verslaggeving 1895-1898 (nr. 130)
- Register morele verslaggeving 1898-1900 (nr. 131)
- Register morele verslaggeving 1901-1904 (nr. 132)
- Register morele verslaggeving 1904-1906 (nr. 133)
- Register morele verslaggeving 1906-1908 (nr. 134)
- Register morele verslaggeving 1908-1911 (nr. 135)
- Register morele verslaggeving 1911-1919 (nr. 136)
- Register morele verslaggeving 1919-1923 (nr. 137)
Binnenkort verschijnen ook de registers van de gevangenissen van Hasselt en Tongeren online.
En ondertussen staan ook de gevangenisregisters van Antwerpen, Mechelen en Turnhout klaar om gescand te worden. Ze reisden enkele weken geleden vanuit het depot van Rijksarchief Beveren naar Gent. Theo Van Geystelen van het Rijksarchief Beveren zorgde voor een mooie verpakking zodat de registers zonder kleerscheuren toekwamen.
Lees meer
- OUTLAW – Outsiders and the Law. Uncovering Criminal Justice Trajectories in Nineteenth-Century Belgium (1855-1924)
- OUTLAW, het vrijwilligersluik: over strafrechtelijke archieven, gevangenissen & outsiders
Update pagina: 2 februari 2023