Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Databank van koloniale ambtenaren en agenten nu online

Texte petit  Texte normal  Texte grand
30/06/2022 - Onderzoek - Algemeen Rijksarchief 2 - depot Joseph Cuvelier

Als je een genealogische opzoeking doet, raak je soms het spoor bijster van één van je voorouders. Misschien vertrok hij of zij wel naar Congo, Burundi of Rwanda? Om dat te weten te komen, kan je nu online een nieuwe databank raadplegen met de persoonlijke dossiers van koloniale agenten en ambtenaren in Burundi, Congo en Rwanda tijdens de jaren 1885-1962.

Op 30 juni 1960 werd Belgisch Congo onafhankelijk. Rwanda en Burundi volgden 60 jaar geleden, op 1 juli 1962. In het Algemeen Rijksarchief 2-depot Joseph Cuvelier bevinden zich talrijke koloniale archieven die geleidelijk voor onderzoek worden opengesteld.

21.842 namen zijn al doorzoekbaar via de nieuwe databank met de persoonlijke dossiers van koloniale agenten en ambtenaren in Burundi, Congo en Rwanda tijdens de jaren 1885-1962. Op termijn zal de databank verwijzingen bevatten naar zowat 100.000 dossiers!

Bij elke naam die in de databank is opgenomen, wordt verwezen naar het nummer van het bijhorend dossier dat in het Algemeen Rijksarchief 2-dépot Joseph Cuvelier kan worden ingekeken, uiteraard met inachtneming van het wetgevend kader inzake de algemene verordening gegevensbescherming (GDPR).

De oudste dossiers bevatten biografische elementen (geboorteplaats en -datum, naam van de ouders, adres in België), het verloop van de koloniale loopbaan en desgevallend van een vorige carrière, en verklarende en disciplinaire notities.     

Vanaf de jaren 1920 zijn de dossiers meer gestoffeerd. Je vindt dan bijvoorbeeld een foto van de ambtenaar – en van zijn echtgenote indien die hem vergezelde –, informatie over zijn opleiding en zijn taalkennis, briefwisseling met de administratie in verband met zijn loopbaan en zijn privéleven, en wettelijke beschikkingen die hem aanbelangden.

En waar komt al dit archief vandaan? De diensten van Congo-Vrijstaat(1885-1908) en nadien de dienst voor het Afrika-personeel die werd opgericht binnen het ministerie voor Koloniën(1908-1960/1962) wilden de loopbaan documenteren van elke Belgische of buitenlandse ambtenaar die was aangeworven voor een koloniale functie.   

Naast de koloniale functionarissen in enge zin, gaan deze archiefreeksen ook over ambtenaren die waren aangeworven door ondernemingen die nauw verbonden waren met het koloniale bestuur, zoals de Association internationale africaine (1876), het Comité Spécial du Katanga (1900-1960), de Compagnie du Chemin de fer du Congo Supérieur aux Grands lacs africains (1902-1960) en het Comité National du Kivu (1928-1960).

Kortom: een onschatbare bron voor familiegeschiedenis, stamboomonderzoek, maar ook voor het schrijven van een collectieve biografie van de koloniale ambtenaren, en meer in het algemeen voor het bestuderen van het koloniaal bestuur.

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement