Zopas verscheen een inventaris waarin de rekeningregisters uit de periode 1362-1794 van veertien Henegouwse steden worden beschreven. De 572 rekeningen in kwestie maken deel uit van het archief van de Rekenkamer, bewaard en bijgevolg raadpleegbaar in het Algemeen Rijksarchief in Brussel.
De 572 rekeningen uit het archief van de Rekenkamer, bewaard in het Algemeen Rijksarchief, hebben betrekking op de volgende veertien steden uit Henegouwen: Aat, Beaumont, Binche, ‘s Gravenbrakel, Chièvres, Chimay, Edingen, Halle, Lessen, Leuze, Bergen, Le Roeulx, Saint-Ghislain en Zinnik. De Henegouwse rekeningen dateren uit de periode 1362-1794.
De archiefreeksen variëren zeer sterk van stad tot stad en vertonen soms hiaten. Voor Binche en Lessen bijvoorbeeld zijn de reeksen met registers bijna volledig, terwijl van het belastingkantoor van Chimay maar twee rekeningen bewaard bleven.
De registers van de belastingkantoren van Henegouwen bieden een zicht op het beheer van de goederen en inkomsten van de steden. De registers vermelden onder meer de opbrengst van de taksen op de verkoop van bier, wijn en voeding; van de “twintigsten” (belasting van 1/20 op de inkomsten van goederen en kapitaal); van de haardtaks of van de huurgelden die de steden inden. Voor Aat zijn er bijvoorbeeld ook documenten terug te vinden over de betaling van de huisvesting van de garnizoensofficieren. Sommige rekeningen zijn vergezeld van een “Staat der Werken”: een bewijsstuk voor de werken die de stad liet uitvoeren met de tolgelden (d.i. een soort invoertaks).
De registers van de gemeenteontvangers zien er allemaal vrij gelijkaardig uit. Uitzonderlijk bevatten ze meer gedetailleerde gegevens over inkomsten en uitgaven dan deze die zijn terug te vinden in de algemene of overzichtsrekeningen, zoals dat bijvoorbeeld voor Binche het geval is.
Bijzondere rekeningen werden gehecht aan speciale inkomsten, hetzij door een klerk, hetzij door een (bijzondere) belastingontvanger, zoals in het geval van de belastingontvanger voor de moerasgebieden van Saint-Ghislain. Bijzondere rekeningen moesten volgens dezelfde regels worden opgesteld als de algemene rekeningen.
Het archief van de Rekenkamer is vrij raadpleegbaar in het Algemeen Rijksarchief in Brussel.
Inventaris
De (Franstalige) inventaris is te koop in de archiefwinkel van het Algemeen Rijksarchief of via publicat@arch.be. Hij kan ook gratis worden gedownload. Een volledige lijst met alle publicaties staat op http://webshop.arch.be.
HERARD Gaëlle, Inventaire des archives des Chambres des Comptes : Registres des comptes des villes de Hainaut (1362-1794), reeks Inventarissen Algemeen Rijksarchief nr. 595, publ. nr. 5559, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2016, € 4,00 (+ eventuele verzendingskosten).
