Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Het nieuwe Rijksarchief te Gent is officieel ingehuldigd

Texte petit  Texte normal  Texte grand
24/04/2015 - Onze gebouwen en leeszalen - Rijksarchief te Gent - Rijksarchief te Beveren

Het nieuwe Rijksarchief te Gent is op 22 april 2015 officieel ingehuldigd. De administratie en de archivarissen van het Rijksarchief te Gent zijn al bereikbaar in de nieuwbouw in de Bagattenstraat. Vanaf dinsdag 5 mei 2015 kunnen ook de lezers terecht in de gloednieuwe, ruime leeszaal.

                       

 

De verhuis van het Geraard de Duivelsteen naar de nieuwbouw in de Bagattenstraat is volledig afgerond, en ook de Oost-Vlaamse archieven uit het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren die naar Gent moesten worden overgebracht (19 km!) staan op hun plaats. Voortaan zijn alle Oost-Vlaamse archieven uit het Rijksarchief gecentraliseerd: een prima zaak voor studenten en onderzoekers! Het nieuwe gebouw van het Rijksarchief te Gent kan niet minder dan 40 km archief herbergen.

Gevolgen van de verhuis voor de raadpleegbaarheid van de archiefbestanden

Het Rijksarchief te Gent sloot op 8 december 2014 definitief de deuren van het Geeraard de Duivelsteen voor het publiek. Op 13 februari 2015 werd het Duivelsteen definitief verlaten en werden de sleutels overgedragen aan de Regie der Gebouwen.

Tot de heropening van de leeszaal van het nieuwe Rijksarchief in de Bagattenstraat op dinsdag 5 mei 2015 zijn de archieven van het Rijksarchief te Gent niet raadpleegbaar. De Oost-Vlaamse archieven uit het Rijksarchief te Antwerpen-Beveren die naar Gent zijn verhuisd, en vanaf 1 januari 2015 niet meer raadpleegbaar waren, zijn eveneens vanaf 5 mei 2015 te raadplegen in Gent.

Onderzoekers kunnen contact opnemen met het Rijksarchief te Gent voor verdere vragen over de raadpleegbaarheid van de bestanden.

Een blik achter de schermen van het nieuwe Rijksarchief te Gent

Deze rondgang volgt het traject dat een inkomend archiefstuk doorloopt, van bij de aankomst in het gebouw tot de definitieve plaatsing in het magazijn en de sporadische uithaalbeurt. Bij elke halte in het traject komen één of meer taken van het Rijksarchief aan bod - meteen ook een illustratie van het feit dat een archiefdienst allesbehalve een statische bewaarplaats is.

1. Laad- en loskade

Alle archieven die het Rijksarchief te Gent binnenkomen of verlaten, passeren langs dit lokalencomplex. Het Gentse Rijksarchief verleent advies aan en verwerft archieven van Oost-Vlaamse hoven en rechtbanken, buitendiensten van federale overheidsdiensten, provinciale diensten, lokale overheden, kerkfabrieken en notarissen, maar ook van privé-organisaties en particulieren (verenigingen, families, politici, ...) die een belangrijke rol hebben gespeeld in het maatschappelijk leven. Het ziet erop toe dat conform de Archiefwet overheidsarchieven in goede, geordende en toegankelijke staat worden overgedragen. Zo’n overdracht moet beantwoorden aan minimale normen inzake materiële verzorging, ordening en ontsluiting.

Verwerving. Het Rijksarchief te Gent heeft sinds december 2014 al 34 nieuwe aanwinstendossiers geopend. Het gaat om archieven van de rechtbank van koophandel Gent, de provincie Oost-Vlaanderen, notarissen, kerkfabrieken en parochies, ... De teller staat momenteel, na vijf maanden, op 454 strekkende meter aanwinsten.

2. Atelier

In het atelier worden de archieven materieel en intellectueel bewerkt. Archiefdocumenten worden hier geschoond, geëtiketteerd en verpakt in zuurvrije omslagen en archiefdozen. Er is ook voldoende ruimte om archieven die in ongeordende staat naar het Rijksarchief zijn overgebracht, te ordenen en te beschrijven. Alle stappen die met een aanwinst of een bestaand archiefbestand worden genomen, zijn te volgen in aanwinsten- of bewerkingsdossiers.

Verpakking en ontsluiting. De nieuwe, ruime ateliers bieden mogelijkheden naar de toekomst toe. Voor het eerst is het Rijksarchief te Gent uitgerust om grote archiefbestanden te verwerven en / of te bewerken. Ook vrijwilligers of stagiairs, bijvoorbeeld studenten van de interuniversitaire opleiding Archivistiek, kunnen nu in alle comfort aan een ontsluitingsopdracht werken.

3. Magazijnen

Voor de bewaring van papier, perkament, leer, textiel en hout is een stabiel binnenklimaat vereist, met een temperatuur rond 18°C en een relatieve vochtigheid tussen 50 en 55 %. Zonlicht is absoluut te vermijden, waardoor de magazijnen geen ramen hebben. Om zo compact mogelijk te kunnen stockeren, werd gebruik gemaakt van een rolreksysteem in verschillende formaten. Het nieuwe Rijksarchief heeft op die manier een capaciteit van 40 strekkende kilometer. Alle rekken zijn genummerd tot op plankniveau. De gecodeerde

vindplaatsen van al het archief dat in de rekken staat, zijn geregistreerd in een archiefbeheersysteem, waarin verschillende soorten informatie samenkomen. Ook de kenmerken van elk archiefblok, de archiefvormer(s) en de toegangen (inventarissen) op het blok zijn daarin opgenomen.

Bewaring. Het Rijksarchief te Gent bewaart 29 strekkende kilometer archieven, uit de 9de tot de 21ste eeuw, van overheden en particulieren. Naast archief van 19de- tot 21ste-eeuwse archiefvormers (zie VERWERVING) is het Gentse Rijksarchief de bewaarplaats van het archief van de centrale instellingen van het voormalige graafschap Vlaanderen én van een groot aantal lokale en regionale ancien-régimeinstellingen (tot 1795) uit het huidige Oost-Vlaamse grondgebied. De collectie bevat ook heel wat belangrijk religieus archief, zoals dat van de Gentse Sint-Pieters- en Sint-Baafsabdij en het archief van het Bisdom Gent (tot 1800).

4. Multifunctionele ruimte

De multifunctionele ruimte van het Rijksarchief te Gent biedt plaats aan 50 à 100 personen, naargelang de opstelling met of zonder tafels. Ze kan worden gebruikt voor workshops, studiedagen, lessen en vergaderingen. Dankzij het indirecte licht heeft het lokaal ook potentieel als tentoonstellingsruimte.

Valorisering. In deze ruimte kan het Rijksarchief het publiek de hand reiken buiten de traditionele leeszaal om. Organisatie van en / of medewerking aan evenementen in eigen huis bieden de kans om het archivalisch erfgoed dat dit gebouw bevat, beter en breder bekend te maken.

5. Leeszaal

Met een capaciteit van 124 personen biedt de nieuwe leeszaal de mogelijkheid aan studenten, onderzoekers, genealogen, rechtszoekende burgers, ambtenaren of vrije beroepen om hier archiefstukken te raadplegen. Dat kunnen originele documenten zijn, of kopieën ervan op microfilm of digitale drager. In de inventarissen of andere toegangen vindt de bezoeker de referentie naar het archiefstuk dat hij / zij nodig heeft. Het stuk wordt vervolgens met die referentie aangevraagd via het archiefbeheersysteem. De aanwezige computers of ‘thin clients’ zijn bestemd voor raadpleging van bepaalde archieven die digitaal beschikbaar zijn, zoals registers van burgerlijke stand en parochieregisters, kaarten en plannen, ... De balie vormt steeds het aanspreekpunt in deze ruimte en kan desgewenst ook voor dienstverlening op afstand zorgen.

Terbeschikkingstelling. De leeszaal van het Gentse Rijksarchief bevat ruim 2600 verschillende inventarissen of andere toegangen. Deze bevinden zich samen met een beperkte handbibliotheek in open rekken en zorgen voor een vlotte oriëntatie in de verschillende archieven die in dit Rijksarchief worden bewaard. In principe zijn alle archiefstukken raadpleegbaar, maar voor bepaalde archieven kunnen beperkingen gelden. Het Rijksarchief houdt bijvoorbeeld rekening met de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, of oordeelt dat de materiële toestand van sommige documenten geen manipulatie toelaat.

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement