Inhoud
Onmiddellijk na WO II blijft België in de greep van de schaarste-economie die zich tijdens de bezetting had ontwikkeld. Om de bevolking van voedsel te kunnen voorzien en de economische bedrijvigheid in stand te houden, ziet de overheid zich verplicht in te grijpen in de staatshuishoudkunde, die traditioneel gewonnen was voor de vrije markt. Na de bevrijding doen de opeenvolgende regeringen inspanningen om de arbeidskrachten te kunnen herstellen. Samen met het promoten van een “sterke frank” moet dit herstelbeleid leiden tot een heropleving van de economische bedrijvigheid, tot de instandhouding van de gevestigde orde en tot politieke normalisering. De communistische partij onderschrijft deze doelstellingen en krijgt de zware en ondankbare taak om lange tijd de leiding te nemen van het departement Voedselvoorziening, dat heeft bestaan van september 1944 tot december 1948.
In tegenstelling tot het berooide Frankrijk, Engeland en Nederland, kiest het solvabele België voor een beleid van “overvloedig aanbod”, in plaats van voor een investeringsplan. De voedingssector verzet zich heftig tegen een voedselbeleid dat zich blind staart op de ervaring van de bezetting. De arbeidersbeweging van haar kant protesteert reeds onmiddellijk na de bevrijding tegen het soberheidsbeleid en het feit dat de inspanningen die worden gevraagd voor het herstel van het land ongelijk verdeeld zijn. Eigenlijk kan het voedselbeleid, t.t.z. de politiek inzake prijzen, lonen en bevoorrading in het algemeen, alleen maar worden bestudeerd en begrepen door het in verband te brengen met de voedselcrisissen die zich sinds de bezetting t.t.v. WO I hadden voorgedaan. Ook mag niet uit het oog worden verloren dat wanneer een klein, dichtbevolkt economisch gebied zoals België, gericht op verwerkende nijverheid en uitvoer, tijdens en onmiddellijk na een oorlog door een voedselcrisis wordt getroffen, dit vaak te wijten is aan problemen met externe bevoorrading.
Deze Doctoraatsverhandeling over de Belgische voedselpolitiek, het arbeidsherstel en het “economisch mirakel” na WO II kwam tot stand in het Rijksarchief en werd in 2015 verdedigd.
Medewerkers
- Doctorandus: Luis Angel Bernardo y Garcia (Algemeen Rijksarchief 2 - depot Joseph Cuvelier).
- Promotor: Serge Jaumain (ULB)
- Co-promotor: Jean-Jacques Heirwegh (ULB)
Publicaties
BERNARDO Y GARCIA Luis Angel, Le Ventre des Belges. « Miracle économique » et restauration des forces de travail. Origines et développement de la politique alimentaire du second immédiat après-guerre (1914-1948), Histoire, histoire de l’art et archéologie, ULB, 2014-2015).
Het Rijksarchief zal deze doctoraatsverhandeling op korte termijn uitgeven in de reeks Studies in Belgian History.
BERNARDO Y GARCIA Luis Angel, Inventaire des archives des cabinets des ministres du Ravitaillement (Léon Delsinne, Edgar Lalmand, Georges Moens de Fernig) et secrétariat général du département (Georges Mathieu) (1940-1950 (principalement 1944-1948)), reeks Inventarissen Algemeen Rijksarchief nr. 604, publ. nr. 5617, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2016, € 7 (+ eventuele verzendingskosten).
