Van 3 tot 9 juni 2019 was het Internationale Archiefweek, dit keer in het teken van Designing the Archives in the 21st Century: als Rijksarchief in België hét moment om onze visie, projecten en realisaties rond digitale archivering via diverse Facebookposts (#IAW2019 ) nog eens klaar en duidelijk op een rijtje te zetten. Het Rijksarchief bewaart steeds meer digitale gegevens, ons toevertrouwd door de federale overheid of door particuliere organisaties: databanken, bestanden in zeer diverse formaten, foto's, audiovisuele archieven, … We adviseren over de bewaring van deze digitale gegevens en ontwikkelen een infrastructuur die specifiek is bedoeld voor digitale archivering: een veilige overdrachtsprocedure, software voor het beheer van collecties, servers voor bestandsverwerking, een LTO-tapebibliotheek, een zoekmachine om toegang te geven tot de collecties.
Wil je op de hoogte blijven van onze Facebookcampagnes? Volg ons!
Het SODA-team heeft een onderzoek onder de Belgische sociale wetenschappers gedaan, waarvan het rapport nu beschikbaar is. Wat is de stand van zaken en wat zijn de noden van sociale wetenschappers zoals sociologen, antropologen, demografen, … wat betreft het archiveren van de grote hoeveelheden gegevens die ze verzamelen in het kader van experimenten, enquêtes of studies? SODA zocht het uit.
Op 26 mei 2019 trekken we weer naar de stembus. Vandaag moet iedereen die 18 jaar is, gaan stemmen. Is dat altijd zo geweest? Lag die leeftijd vroeger hoger? Blijft die op 18 jaar liggen of wordt dat binnenkort 16? Kan echt iedereen die in België woont, kiezen of verkozen worden? En hoe was dat pakweg bij het ontstaan van België? Is de stemplicht een typisch Belgisch fenomeen? Op deze en andere vragen kan je een antwoord vinden op www.algemeenstemrecht.be: een online tentoonstelling die de geschiedenis van het stemrecht in België schetst van 1830 tot nu, aan de hand van 22 sleutelmomenten. De verhalen worden verteld met foto’s, tijdsdocumenten en bewegend beeld. De website is het resultaat van een intense samenwerking tussen het Rijksarchief, Liberaal Archief/Liberas en Amsab-ISG.
269 personeelsleden, ruim 8 km nieuw verworven archief (wat het totaal op 345 km beheerd archief brengt), 656 inspectiebezoeken, 135 publicaties, ... Jaarcijfers zijn voor elke organisatie cruciaal. Ze zorgen voor interne duidelijkheid, maar veruitwendigen daarnaast op transparante wijze hoe de organisatie het voorbije jaar zijn missie en taken vormgaf. Data helpen verantwoording af te leggen naar beheersorganen toe en kunnen ingezet worden om op het beleid te wegen. Op welke domeinen gaan we voor- of achteruit? Ontdek het in het Jaarverslag 2018!
Op zondag 26 mei 2019 vinden Europese, federale en regionale verkiezingen plaats. De organisatie van deze verkiezingen is in handen van de Algemene Directie Instellingen en Bevolking (ADIB) van de FOD Binnenlandse Zaken. Deze administratie werkt binnen het wettelijk kader besluiten, omzendbrieven en aanbevelingen uit om ervoor te zorgen dat de verkiezingen vlot, transparant en democratisch verlopen. De voorbije maanden werkte een gemengde werkgroep met vertegenwoordigers van ADIB, van de Dienst Documentatie en Archief van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en van het Rijksarchief een informatiebeheersplan uit om de doorstroming van documenten tussen de verkiezingsorganen – stembureaus, stemopnemingsbureaus, kantonhoofdbureaus en hoofdbureaus – te optimaliseren. Dit informatiebeheersplan is nu beschikbaar, in drie talen.
Het Rijksarchief biedt via zijn online zoekrobotten gratis toegang tot miljoenen gedigitaliseerde archiefdocumenten: een rijk aanbod aan genealogische bronnen, maar ook archieven over de Eerste Wereldoorlog, 38.000 zegelafgietsels, historische kadasterplannen, … Beperkingen inzake servercapaciteit laten het evenwel niet toe alle gedigitaliseerde archiefbestanden online aan te bieden. Hou dus zeker ook in het oog welke archieven je wél digitaal kan raadplegen in de leeszalen, maar niet online. Op de webpagina Online aanbod vind je vanaf nu maandelijks bijgewerkte overzichten van welke archieven online raadpleegbaar zijn, en welke in de digitale leeszaal.
Sinds 2018 zijn de belangrijkste onderdelen van de iconografische collectie die het Algemeen Rijksarchief bewaart over WOI (foto’s, affiches, tekeningen en eretekens) online raadpleegbaar via de zoekrobot van het Rijksarchief. Nu werden ook de voorwerpen uit deze collectie geduldig geïnventariseerd en gefotografeerd: met een eenvoudige muisklik kan iedereen kennismaken met vaderlandslievende objecten, kinderspeelgoed of herdenkingsschotels.
Na de foto’s van de Wereldtentoonstelling van Brussel in 1935 werden ook die van Expo 1958 gedigitaliseerd. Bekijk in detail de tientallen paviljoenen die destijds stonden opgesteld aan de voet van het Atomium, de iconische Expo 58-affiches, en ander promomateriaal dat tot het collectieve Belgische geheugen is gaan behoren.
Het eindverslag van het SODA-project, dat verwacht wordt tegen november 2019, zal de beleidsmakers details bezorgen over de maatregelen die moeten genomen worden om in 2020 met een gegevensarchief van start te gaan. Het “gegevensarchief” wil data die werden aangemaakt door onderzoeksgroepen en -instellingen bewaren en communiceren. De meeste Europese landen hebben reeds een dergelijk archief voor de sociale wetenschappen, maar België nog niet, hoewel het lid is van CESSDA (Consortium of European Social Science Data Archives). En daar brengt het SODA-project verandering in.
Sinds de inwerkingtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming krijgt het Rijksarchief veel vragen over de bewaring en overbrenging van archief met persoonsgegevens. In sommige organisaties wordt via de functionaris voor gegevensbescherming (DPO) geadviseerd om alle persoonsgegevens te vernietigen van zodra hun administratief nut verstreken is, ook in (digitale) documenten die volgens de selectielijst moeten worden bewaard en overgebracht naar het Rijksarchief. Want de Europese AVG zou de Belgische Archiefwet overrulen. Klopt dat?
