Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Alle nieuwsberichten

Kleine letters  Normale letters  Grote letters
Zoekresultaten filteren
Op categorie
Op archiefbewaarplaats

Decennialang verzamelde de Rijkswacht een massa informatie over kringen die als subversief werden bestempeld en over andere bedreigingen van de openbare orde. Het archief van de Hoofddirectie van de Operaties (HDO), de dienst die deze toezichtstaak coördineerde, weerspiegelt de bezorgdheden inzake openbare veiligheid tijdens de tweede helft van de 20ste eeuw. Dit archief werd geïnventariseerd in het kader van het BRAIN 2.0-project NaPol-Intel en is nu raadpleegbaar in de leeszaal van het Algemeen Rijksarchief. Het vormt een aanvulling op de archieven van het Rijksarchief die eind 2021 geïntegreerd werden in onze online zoekrobot.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd grote schade aangericht aan privébezittingen, waarvoor schadevergoeding kon worden aangevraagd. Het Rijksarchief bewaart honderdduizenden van dergelijke ‘oorlogsschadedossiers'. Die van de Directie Hasselt zijn nu ontsloten en online doorzoekbaar.

Twee recente inventarissen maken nieuw onderzoek mogelijk naar de sociaaleconomische geschiedenis van Blankenberge en Damme en hun respectievelijke deelgemeenten in de 18de, maar vooral in de 19de en 20ste eeuw.

De Algemene Rijkspolitie (ARP), in de jaren 1930 opgericht als een bescheiden studiedienst van het ministerie van Binnenlandse Zaken, kreeg tijdens WO II een bijzondere taak. Ze werd het zenuwcentrum van de Belgische politiediensten en verzamelde vier jaar lang de meest diverse inlichtingen over de veiligheidssituatie in de steden en dorpen van het land. De 12.000 processen-verbaal van de ARP die worden bewaard in het Algemeen Rijksarchief kunnen vanaf nu online worden geraadpleegd.    

Tijdens de zomer van 2021 vertrouwde het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) meerdere reeksen meteorologische waarnemingen en voorspellingen toe aan het Algemeen Rijksarchief. De oudste documenten gaan terug tot 1877. Bij het afsluiten van de COP-26-vergadering in Glasgow werd nog maar eens duidelijk hoe belangrijk het is dat de geschiedenis van het klimaat wordt onderzocht. Door archief over het klimaat te bewaren, wordt de weg geëffend voor een beter inzicht in toekomstige klimatologische evoluties. 

Afgelopen zomer werden in het Algemeen Rijksarchief in het kader van het BRAIN 2.0-onderzoeksproject NaPol-Intel 30.000 scans gemaakt van het archief van de Belgische Rijkswacht. Dit uitzonderlijk archiefbestand werpt nieuw licht op de geschiedenis van België in de jaren 1950-1970 en op 30 jaar politieke en militante acties. Ontdek wat de Belgische samenleving in het verleden verontrust heeft!   

De Belgische regering in ballingschap wil tijdens WO II vanuit Londen niet louter de strijd voortzetten, maar ook het naoorlogse België hertekenen. Hiertoe wordt een studiegroep opgericht, best gekend onder de Franse benaming Commission d’étude des problèmes d’après-guerre. De CEPAG-archieven, bewaard in het Algemeen Rijksarchief, vormen de nalatenschap van – wellicht – de belangrijkste denktank uit de recente Belgische geschiedenis!

Videoreeks over ‘Afrika-archief’

De overbrenging van 9,5 km ‘Afrika-archief’ van de FOD Buitenlandse Zaken naar het Rijksarchief is volop bezig. De archivarissen van onze cel AfricArch geven in een videoreeks toelichting bij deze gigantische archiefoperatie!

  1. Algemene introductie (algemeen rijksarchivaris Karel Velle)
  2. De archieven met betrekking tot de kolonisatie die worden bewaard in het Rijksarchief (archivaris Marie Van Eeckenrode)
  3. De herkomst van de archieven met betrekking tot de kolonisatie die worden bewaard in het Rijksarchief (archivaris Luis Angel Bernardo y Garcia)
  4. Het gebruik van archieven met betrekking tot de koloniale periode (archivaris Marie Van Eeckenrode)
  5. Het project DIGICOLJUST - Colonial Violence, Subaltern Agency and Shared Archival Heritage: A Digital Platform of Colonial Judiciary Sources (archivaris Tommy De Ganck)
  6. Het project SHARE: ‘Supply a Fair and Transparent Access to a shared Heritage - the ‘Africa Archives’ - to implement Decolonised Research about Belgian colonisation in Congo, Rwanda and Burundi (1885-1962)’ (archivaris/onderzoeker Bérengère Piret)

Een groot deel van het archief van het Bestuur der Waterwegen van het ministerie van Openbare Werken lag lange tijd vergeten in een opslagplaats en was slechts bekend bij een handvol insiders. Dankzij tussenkomst van het Algemeen Rijksarchief en met financiële steun van het Waals Gewest werd beslist om daar verandering in te brengen. Ettelijke duizenden dossiers zijn nu voor iedereen ontsloten.

Op 25 juli 2021 is Henri Vernes, pseudoniem van Charles-Henri Dewisme, overleden op de gezegende leeftijd van 102 jaar. De begrafenis had plaats op 2 augustus. De geestelijke vader van Bob Morane werd in 1918 geboren in Ath. Tien jaar geleden schonk hij zijn letterkundig archief aan het Rijksarchief Doornik. De verscheidenheid van zijn archief, een 700-tal stukken, getuigt van de bekendheid van deze reislustige schrijver. Hij is een van de meest gelezen Belgische romanschrijvers ter wereld.

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement