Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Het archief van het kanaal Charleroi-Brussel en van het Centrumkanaal

Texte petit  Texte normal  Texte grand
08/09/2021 - Onderzoek - Inventarisatie - Publicaties - Algemeen Rijksarchief

Een groot deel van het archief van het Bestuur der Waterwegen van het ministerie van Openbare Werken lag lange tijd vergeten in een opslagplaats en was slechts bekend bij een handvol insiders. Dankzij tussenkomst van het Algemeen Rijksarchief en met financiële steun van het Waals Gewest werd beslist om daar verandering in te brengen. Ettelijke duizenden dossiers zijn nu voor iedereen ontsloten.

Het kanaal Charleroi-Brussel (1832) en het Centrumkanaal (1917), twee gigantische werven, maakten het
mogelijk het steenkoolrijke Henegouwen te verbinden  met de andere Belgische waterlopen om zo de
economische ontwikkeling van het hele land te bevorderen.

De dossiers over deze twee kanalen zijn de eerste archieven van het Bestuur der Waterwegen die systematisch werden geïnventariseerd. Wat opvalt, is de buitengewone energie die ingenieurs, meestergasten en arbeiders hebben gestoken in het graven en uitbaten van deze waterlopen. Het vervoer van steenkool naar de hoofdstad was van levensbelang voor de Belgische economie: een strategische uitdaging kortom die al deze uitzonderlijke inspanningen waard was. Alle plannen, ontwerptekeningen en voorbereidende studies in dit archief vormen daarvan het bewijs. De UNESCO heeft zich overigens niet vergist door de vier liften van het Centrumkanaal in 1998 op de lijst met Werelderfgoed te plaatsen.

Naast de technische aspecten biedt dit archief ook duiding over de invloed die de (graaf)werken hadden op de inwoners van alle gemeenten die werden doorkruist. Er was druk van ondernemingen die hun goederen zo snel mogelijk wilden vervoeren, strijd van eigenaars die vastberaden waren om zich niet te laten onteigenen, buurtbewoners mobiliseerden zich om te bekomen dat een brug zou worden gebouwd, vissers deden hun beklag over vervuiling, … Allemaal getuigenissen van de impact die de kanalen hebben gehad op al wie bijna 200 jaar in hun buurt geleefd heeft.

Volgend jaar is de Samber aan de beurt om zijn archiefgeheimen prijs te geven!

Inventaris

De inventaris van 332 bladzijden is voor € 16,00 te koop in de archiefwinkel van het Algemeen Rijksarchief. Je kan hem ook bestellen via publicat@arch.be of gratis online raadplegen via onze zoekrobot.

In de media

Leestips

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement