Eind september 2019 verzamelden data-experten van over heel Europa in Engeland voor het CESSDA Expert Seminar 2019 (CES 2019). België was vertegenwoordigd door het SODA-team, dat een uiteenzetting gaf over de nieuwe richtlijn inzake open data en publieke sector informatie.
Eind juni 2019 publiceerde de Europese Unie de herziene richtlijn 2019/1024 inzake open data en publieke sector informatie. Het toepassingsgebied van de richtlijn strekt zich vanaf nu ook uit naar onderzoeksgegevens. Hierdoor heeft iedere burger in Europa het recht om met publieke middelen gefinancierde onderzoeksgegevens te hergebruiken. Onderzoeksgegevens mogen echter pas hergebruikt worden als ze via een institutionele of thematische repository openbaar zijn gemaakt. Dit recht tot hergebruik van onderzoeksgegevens is vastgelegd in artikel 10, §2 van richtlijn 2019/1024 en maakt vanaf nu de minimum standaard uit voor alle lidstaten.
Daarbovenop codificeert artikel 10, §1 van de richtlijn 2019/1024 verschillende standaarden die gepromoot worden door data-archieven, met name de FAIR principes en het ‘as closed as necessary, as open as possible’-principe. Dit artikel verplicht lidstaten om tegen 2021 een nationaal open access plan voor te leggen.
Nu is het verder afwachten hoe de lidstaten deze herziening gaan omzetten naar nationaal recht. Op het CES 2019 volgde alleszins een geanimeerde discussie, na de presentatie door het SODA-team, over de positie die CESSDA data-archieven kunnen innemen om nationale overheden bij te staan bij deze omzetting. Voor data-archieven is deze richtlijn een erkenning van het belang van hun werk, door het legaliseren van hun statuut. De evolutie naar Open Science komt op kruissnelheid!
