Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Bijzondere schenking: bibliotheek van Roosenbergabdij uit Waasmunster naar het Rijksarchief te Gent

Texte petit  Texte normal  Texte grand
24/10/2016 - Aanwinsten - Rijksarchief te Gent

Op 24 augustus 2016 vond een atypische schenking plaats. Die dag nam het Rijksarchief te Gent de bibliotheek van de Roosenbergabdij uit Waasmunster in ontvangst: 52 verhuisdozen vol boeken uit de 16de tot de 21ste eeuw. Deze bijzondere aanwinst krijgt momenteel een definitieve plaats in het bibliotheekmagazijn van het Gentse Rijksarchief.

Waarom atypisch? Waarom bijzonder? Onder normale omstandigheden neemt het Rijksarchief geen bibliotheek- of documentatieverzamelingen over. In het geval van de Roosenbergabdij gaat het echter om een doordachte keuze, waarvoor overlegd werd met het bisdom.

In de zomer van 2016 vertrokken de laatste zusters immers uit de abdij, richting het moederklooster van hun congregatie, in het centrum van Waasmunster. De volledige inboedel van de grote, moderne site aan de Oudeheerweg-Heide moest een nieuwe bestemming krijgen, waaronder een groot deel van de meubels, het museum en de bibliotheek. Met hun vertrek kwam een einde aan een traditie die sinds 1237 bestond, het jaar waarin de eerste Roosenbergabdij in Waasmunster werd gesticht.

Deze gemeenschap van Victorinen leefde meer dan 500 jaar volgens de regel van Sint-Augustinus, tot de Fransen de abdij in 1797 afschaften. Dankzij een daadkrachtige abdis konden op dat moment veel documenten worden gered en slaagde men er in 1830 in om de abdij nieuw leven in te blazen, als Roosenberg II. In de jaren 1970 raakte de instelling in een nieuwe crisis en kwam er een fusie met de congregatie van Mariazusters van Franciscus. Dat leidde uiteindelijk tot een doorstart als Roosenberg III in de zomer van 1975, toen de zusters in het gloednieuwe gebouwencomplex van architect Dom Hans Van der Laan trokken - de site die nu definitief verlaten wordt.

Het was de wens van Zuster Trees en haar medezusters om de bibliotheek te herenigen met het archief van Roosenberg I en Roosenberg II, waarvan een deel al decennialang in het Gentse Rijksarchief te vinden is (Roosenbergabdij 0000, leeszaaltoegang K174, ancien régime). Sinds 2013 beschikt het Rijksarchief ook over een tweede, groot archiefblok van de abdij (Roosenbergabdij 2013, leeszaaltoegang K175, ancien régime tot begin 20ste eeuw) en anno 2016 werden, aanvullend, al archiefstukken overgebracht die tot voor kort in het abdijmuseum werden tentoongesteld.

Bovendien gaat het hier niet zomaar om een bibliotheekcollectie, zonder meer. Tijdens een voorafgaand plaatsbezoek stelden de Gentse archivarissen vast dat een deel van wat als ‘boeken’ werd beschouwd, eerder archief bleek te zijn. Zo troffen ze bijvoorbeeld een 19de-eeuws intrede- en professieregister aan, waarin de aankomst van nieuwe kloosterlingen werd genoteerd. Tal van bibliotheekwerken vertonen bovendien aantekeningen van hun gebruikers, waaruit kan worden geconcludeerd dat de bibliotheek in dit geval een waardevolle aanvulling op het archief betekent.

Verrassend genoeg bevat de collectie ook heel wat werken over de geschiedenis van het Waasland, waardoor ze inhoudelijk ook aansluit bij andere archiefbestanden binnen het Rijksarchief te Gent.

Kortom, een aanwinst voor lezers met interesse in religieuze geschiedenis, mensen op zoek naar sporen van vroegere kloosterlingen én bezoekers met een hart voor het Waasland!

Raadpleging is mogelijk via handgeschreven fiches, geordend op auteursnaam of titel.

   

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement