Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Brabantse archieven van de wederopbouw en de naoorlogse bouwexpansie ontsloten (1945-1964)

Texte petit  Texte normal  Texte grand
12/07/2016 - Inventarisatie - Publicaties - Rijksarchief te Brussel

Na de Tweede Wereldoorlog kende België een sterke economische en demografische groei, die hand in hand ging met een grote bouwactiviteit. Het Rijksarchief te Brussel bewaart in een bijzonder archiefbestand bijna 15.000 bouwvergunningen mét plannen die deze bouwexpansie mooi illustreren. Recent werden de vergunningen en plannen raadpleegbaar via een digitale inventaris.

De 15.000 bouwvergunningen (met plannen) maken deel uit van het archief van het Ministerie van Openbare Werken, Bestuur van Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening, Provinciale directie Brabant. Het gaat om dossiers uit Vlaams-Brabant, Waals-Brabant en Brussel, die complementair zijn aan de dossiers ‘stedenbouw’ die normaal gezien in gemeentearchieven worden bewaard. Alle dossiers, chronologisch gerangschikt per gemeente, kregen in de digitale inventaris een aparte beschrijving. Zo kan op een efficiënte manier worden opgezocht of een bepaald gebouw in de reeks terug te vinden is. De digitale inventaris maakt het bovendien mogelijk op zoektermen te zoeken (uitgezonderd op de naam van de architect).

Waar de oorlogsschadedossiers een licht werpen op de gebouwen en de materiële cultuur van de jaren 1930 en 1940, belichten deze dossiers vooral de nieuwe gebouwen die na de Tweede Wereldoorlog werden opgetrokken. Ze vormen een fantastische bron voor de architectuurgeschiedenis en voor het economische, sociale en culturele leven in de jaren tussen 1945 en 1964. Een dossier bevat doorgaans de aanvraag voor een vergunning, de vergunning zelf en de begeleidende plannen.

Niet alle dossiers zijn evenwel bewaard. In de vroege jaren 1970 maakte archivaris Hilda Coppejans-Desmedt (1924-2014) een selectie: alle dossiers van openbare gebouwen of gebouwen met een economisch of sociaal belang werden geselecteerd voor definitieve bewaring (ziekenhuizen, scholen, bedrijfsgebouwen, bioscopen, sportcentra,…). Van de dossiers met betrekking tot gewone huizen en appartementen bleef slechts vijf procent bewaard.

Voor een paar gemeenten (waaronder Asse bv.) werden, voor enkele steekproefperiodes, wél alle dossiers bewaard. Voor Drogenbos, Wemmel, Wezenbeek-Oppem, Heverlee, Nijvel en Jodoigne werden alle dossiers uit 1945-1946, 1948, 1953 en 1958 geselecteerd. Voor Kessel-Lo en Rixensart ging het om dossiers uit 1945-1946, 1950, 1955 en 1960.

 

De digitale inventaris

Klik hier om de digitale inventaris te raadplegen via de zoekrobot 'Zoeken naar archieven'
(en klik vervolgens op de ‘pijltjes’ om de inventaris en de gemeentenamen open te klikken).
 Klik hier om de inventaris te downloaden in pdf-vorm

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement