Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Nieuwe inventaris van de Raad van Brabant: processen van particulieren, 1771-1796

Texte petit  Texte normal  Texte grand
29/03/2016 - Inventarisatie - Publicaties - Rijksarchief te Brussel

Archivarissen van het Rijksarchief zijn samen met enthousiaste vrijwilligers al jaren bezig met de ontsluiting van de procesdossiers van de Raad van Brabant. Hun jongste vrucht is een inventaris die ruim 3.000 procesdossiers van particulieren beschrijft.  De processen schetsen een zeer levendig beeld van het dagelijks leven in late 18de eeuw, maar ook voor onderzoek naar de Brabantse Omwenteling bevatten ze een schat aan informatie.

De Raad van Brabant was een rechtbank die in de periode vóór de Franse Revolutie bevoegd was voor het Hertogdom Brabant. Dit gebied komt vandaag overeen met de provincies Antwerpen, Vlaams-Brabant, Waals-Brabant, en de Brusselse regio. Het archief van de Raad is bijzonder (omvang)rijk. Een groot deel is nog niet geïnventariseerd, maar archivarissen van het Rijksarchief en enkele vrijwilligers zijn al jaren bezig met de ontsluiting van de procesdossiers.

Deze nieuwe inventaris beschrijft 3.132 dossiers, die een zeer levendige beeld schetsen van het dagelijks leven in late 18de eeuw. Erfeniskwesties en schulden komen vaak voor, maar ook conflicten rond lokale, regionale en internationale handel; burenruzies over verbouwingen, scheidingsmuren of erfdienstbaarheden; betwistingen over het verhuren van huizen of pachthoeven; … Ook persoonlijke relaties en emoties komen aan bod, met processen over trouwbeloften, vaderschap, echtscheidingen, alimentatie en collocaties.

De procesdossiers laten het dagelijks leven in de betrokken heerlijkheden tot leven komen, maar beantwoorden ook vragen m.b.t. de uitoefening van heerlijke rechten, zoals de betaling van pondpenningen.

De processen van particulieren capteren kortom de tijdsgeest. Dossiers rond verkiezingen, het wisselen van lokale functionarissen, plunderingen, … belichten van onderuit de Brabantse omwenteling en onlusten op het einde van het ancien régime.

De inventaris

De inventaris is te koop in de archiefwinkel van het Algemeen Rijksarchief, in het Rijksarchief te Brussel of via publicat@arch.be. U kan de inventaris ook gratis downloaden.

Paul Behets, Daniel Bombois en Harald Deceulaer, m.m.v. Muriel Norro en Michel Van Humbeeck, Inventaris van het archief van de Raad van Brabant. Processen van de particulieren (tweede reeks) 1771-1796 (vnl. 1775-1795), Reeks Inventarissen Rijksarchief Brussels Hoofdstedelijk Gewest nr. 67, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2016, 361 p., Publicatienr. 5569, € 17,00.

Leestip

In 2014 gaf het Rijksarchief een bundel uit over vroegmoderne procesdossiers en hun perspectieven voor historisch onderzoek:

  • Sébastien Dubois, Harald Deceulaer en Laetizia Puccio (eds.), From Case to File! Ancien Regime Case Files and their Prospects for Historical Research L’affaire est dans le sac. Dossiers de procès d’Ancien Régime et perspectives de recherche historique Het pleit is in den zak. Procesdossiers uit het Ancien Régime en hun perspectieven voor historisch onderzoek, Reeks Studia nr. 148, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2014, 273 p.
      Lees meer over deze publicatie

Op zoek naar andere publicaties van het Rijksarchief? Neem een kijkje op http://webshop.arch.be.

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement