Rijksarchief in België

Ons collectief geheugen !

FR | NL | DE | EN
Menu

Het archief van de gevangenis van Hoei (1815-1991) is geïnventariseerd

Texte petit  Texte normal  Texte grand
20/10/2015 - Inventarisatie - Publicaties - Rijksarchief te Luik

Gevangenissen (en hun archieven) hebben altijd een bijzondere aantrekkingskracht uitgeoefend op onderzoekers. Gevangenisarchieven bevatten waardevolle informatie voor onderzoek naar de geschiedenis van de criminaliteit, maar ook voor o.m. genealogisch en sociologisch onderzoek. Met de publicatie van de inventaris van het archief van de gevangenis van Hoei hebben onderzoekers er een werkinstrument bij.

Een beknopte geschiedenis van de gevangenis van Hoei

In 1796 werd in het minderbroederklooster van Hoei een gevangenis ingericht (in de Franse tijd werden eigendommen van de Kerk aangeslagen door de Staat). Tot 1871 deelde de gevangenis het gebouw met het justitiepaleis.

In 1871 verhuisden de gevangenis en het justitiepaleis naar de rue des Cygnes. De nieuwe gevangenis was het werk van architect Vierset-Godin en aannemer Alexandre Leanne. Het cellencomplex werd ingericht volgens de principes van Edouard Ducpétiaux, toenmalig algemeen directeur van de strafinrichtingen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de gevangenis van Hoei door de Duitse bezetter gebruikt om tegenstanders van het bezettingsregime op te sluiten. Vandaag herbergt de gevangenis van Hoei zowel veroordeelden als personen die in voorlopige hechtenis zitten.

Het archief van de gevangenis van Hoei

Het archief van de gevangenis van Hoei beslaat de periode 1815-1991, heeft een volume van 46 strekkende meter en wordt bewaard in het Rijksarchief te Luik.

De meest geraadpleegde stukken zijn de archieven van de griffie. Deze documenten zijn zeer volledig en brengen heel de opsluitingsprocedure in beeld, waardoor ze geschikt zijn voor algemene studies over de gevangenispopulatie.

De opsluitingsregisters van de verschillende afdelingen van de gevangenis geven inlichtingen over de gevangenen en hun detentie. Het zijn repertoria die onder meer melding maken van de datum van aankomst van de gevangene, de datum van zijn vertrek, de redenen voor de opsluiting en desgevallend het vonnis, de identificatie van de rechtbank, de data van het proces, enz.   

De opsluitingsdossiers van hun kant bestaan uit administratieve stukken over de gevangenen. Het zijn voornamelijk aanhoudingsmandaten, uittreksels van vonnissen, bevelen tot opsluiting, foto’s van de gedetineerden, enz. Ook meer persoonlijke documenten zoals brieven, foto’s, identiteitsbewijzen, enz. werden soms bewaard. De opsluitingsdossiers zijn geordend op datum van vertrek van de gedetineerde: deze datum is terug te vinden in de opsluitingsregisters van de verschillende afdelingen van de gevangenis.

Het archief van de gevangenis van Hoei bevat ook een lijst met personen die er tijdens de Eerste Wereldoorlog werden opgesloten door het Duitse leger. Deze lijst kwam vermoedelijk a posteriori tot stand op basis van de opsluitingsregisters (nr. 151). Ook de dossiers van de gevangenen die op 31 december 1943 konden ontsnappen met de hulp van gewapende verzetslui (nr. 875) werden bewaard.

Het archief van de directie geeft de onderzoeker de mogelijkheid de activiteiten en de werking van de gevangenis te analyseren. Deze reeks bevat voornamelijk briefwisseling van de directeur (voor de periodes 1880-1884 en 1945-1984). Van 1926 tot 1931 moest de gevangenis van Hoei haar administratieve taken afstaan aan de penitentiaire instelling van Namen: het archief van deze gevangenis zal in 2017 worden geïnventariseerd in het kader van de IUAP-project Justice & Populations.

Documenten ouder dan 100 jaar zijn openbaar en vrij raadpleegbaar.


De inventaris

De inventaris is te koop in het Rijksarchief te Luik, in de archiefwinkel van het Algemeen Rijksarchief in Brussel of via publicat@arch.be. U kan de inventaris ook gratis downloaden in pdf-formaat.

PICRON Delphine, Inventaire des archives de la Prison de Huy (1815 - 1991)reeks Inventarissen Rijksarchief te Luik nr. 137, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 2015.
Publicatie 5516, € 4,00 (+ eventuele verzendingskosten).

www.belspo.be www.belgium.be e-Procurement